FTM: ‘Pfizer sluist miljardenwinst weg via Nederland’

Pfizer verdient miljarden aan coronavaccins die overheden inkopen. De vaccins zijn mede ontwikkeld dankzij onderzoek van universiteiten en worden betaald met belastinggeld. Maar Pfizer betaalt liefst zo min mogelijk belasting. Via Nederland weet het bedrijf aan de greep van belastingdiensten te ontkomen, meldt Follow The Money (FTM).

De miljarden die Pfizer van overheden ontvangt voor zijn vaccin zal het van oorsprong Amerikaanse bedrijf, volgens het onderzoek van FTM, waarschijnlijk - net als zijn andere opbrengsten - door belastingparadijzen sluizen. Het gaat onder meer om Nederland, Luxemburg, Ierland en Delaware. FTM vond een Nederlandse bv van Pfizer in het Handelsregister, AHP Manufacturing, die onder een Luxemburgse vennootschap valt, Pfizer Shareholdings Intermediate SARL.

Veel van Pfizers activiteiten buiten de VS vallen onder een vennootschap in Capelle aan den IJssel: C.P. Pharmaceuticals International CV (CPPI). CPPI heeft ruim 350 deelnemingen over heel de wereld, waaronder tientallen in de belastingparadijzen Ierland (25) en Luxemburg (26). Het Nederlandse CPPI draaide in het boekjaar 2018/19 een fenomenale omzet van 40,3 miljard dollar, zo’n 36 miljard euro, en boekte een megawinst van 11,9 miljard dollar.

Internationaal wordt Nederland door veel organisaties, onderzoekers en landen beschouwd als een belangrijke schakel voor het ontwijken van belasting door bedrijven. De organisatie Tax Justice Network zette Nederland in maart nog op plek vier in haar tweejaarlijkse ranglijst van belastingparadijzen. Alleen de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden en Bermuda spelen volgens de index een grotere rol in belastingontwijking dan Nederland.

De onderzoekers keken voor het samenstellen van de ranglijst in hoeverre de belastingwetten van een land belastingontwijking van bedrijven toelaten. Ook onderzochten ze hoeveel geld van multinationals er via de regelingen door een land stroomde.

"Dat Nederland nu weer in de top staat van belastingparadijzen wereldwijd is beschamend", zei Arnold Merkies, coördinator van Tax Justice Nederland bijde publicatie van de lijst. "Dit bevestigt ons beeld dat de afgelopen kabinetten halve maatregelen tegen belastingontwijking hebben genomen. Hierdoor loopt niet alleen Nederland overheidsinkomsten mis, maar ook veel andere landen."

Al eerder bleek uit onderzoek van de UvA dat Nederland als doorstroomhaven een van de belangrijkste schakels tussen multinationals en belastingparadijzen is. Wereldwijd loopt 23 procent van de belastingroutes van multinationals naar belastingparadijzen via Nederland. 

In januari werd nog bekend dat Google in acht jaar tijd 128 miljard euro via een dochterbedrijf in Nederland naar belastingparadijs Bermuda sluisde en zo de Amerikaanse fiscus ontweek. 

Zembla maakte drie uitzendingen over Nederland als belastingparadijs. In die uitzendingen bleek onder andere hoe multinationals geheime belastingdeals sluiten met Nederland.