Franse werknemers krijgen recht om offline te zijn

Per 1 januari dit jaar hebben werknemers in Frankrijk officieel het recht om niet bereikbaar te zijn na werktijd. Daarmee is Frankrijk het eerste land ter wereld dat werknemers beschermt tegen werk dat doorgaat, ook als de werkdag erop zit.

Gezinsproblemen
Door de opkomst van het internet en de smartphone hebben steeds meer mensen hun e-mail ook na werktijd aanstaan. Ook sms-berichten of apps worden vaak na werktijd nog gelezen en beantwoord. Met alle gevolgen van dien: al jaren waarschuwen arbeidsdeskundigen voor de gevolgen van de vervagende grens tussen werk en privé. Het leidt tot te grote werkdruk, burn-out, slapeloosheid en gezinsproblemen.

Traditionele werkplek bestaat niet meer
Daarom heeft Frankrijk nu besloten de arbeidswet aan te passen. Werknemers die na werktijd besluiten offline te zijn, kunnen daarop niet niet door de werkgever worden aangesproken. De minister van arbeid die de regeling invoerde, Myriam El Khomri, zei hierover:

Meer dan vijftig werknemers
Hoewel de nieuwe maatregel door veel mensen wordt toegejuicht, zijn er ook vragen over de uitvoering ervan. Zo is het nog niet helemaal duidelijk hoe de wet precies uitgevoerd moet worden. Nu staat omschreven dat ondernemingen met meer dan vijftig werknemers met het personeel moeten bespreken hoe het evenwicht tussen werk en privé verbeterd kan worden.

Volgens critici is dat niet eenvoudig. Want het is bijvoorbeeld niet altijd zo dat werkgevers eisen dat hun werknemers online zijn na het werk. Werknemers willen ook vaak uit zichzelf nog even wat berichtjes lezen en beantwoorden na werktijd.

Geen mail op vrije dagen
De discussie over de grens tussen werk en privé is overigens niet alleen in Frankrijk gaande. Verschillende Europese landen proberen een manier te vinden om werknemers na werktijd daadwerkelijk hun werk uit het hoofd te laten zetten. Zo hebben de Duitse autofabrikanten Volkswagen en Daimler-Benz afgesproken dat werknemers in hun vrije dagen geen werkmails meer ontvangen. En de Franse bank BNP Paribas blokkeert mailaccounts na werkuren.

Volgens psycholoog en onderzoeker aan de Universiteit Utrecht Stefan van der Stigchel is de nieuwe regeling een stap in de goede richting. Aan de NOS vertelt hij:

Niet alleen op het gebied van werk zijn we steeds langer en vaker online, door de enorme opmars van mobiele netwerken zijn we op veel meer vlakken steeds meer verbonden. We maken steeds meer gebruik van online nieuwsdiensten, apps en sociale netwerken. Ook dat leidt steeds vaker tot stress en vervreemding. Zembla zond er de aflevering ‘Verslaafd aan je telefoon’ over uit. Daarin vertellen onder andere telefoonverslaafden over hun afhankelijkheid van hun smartphone.

Afkickkampen
In de uitzending is te zien hoe ook hier een tegenbeweging op gang komt: mensen gaan op 'datadieet'. In Amerika kan dat zelfs in zogenaamde afkickkampen voor dataverslaafden. Kijk de uitzending hier terug.