Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Europese Commissie wil met nieuwe wet brievenbusfirma’s aanpakken

18-05-2021
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
449 keer bekeken
  •  
Europa / flickr.com/Klaas brumann
De Europese Commissie komt nog dit jaar met een wetsvoorstel om het misbruik van brievenbusfirma's aan te pakken. 'Lege huls'-ondernemingen die alleen maar ergens geregistreerd staan maar er feitelijk niet economisch actief zijn, gebruiken zo'n constructie vaak om belasting te ontwijken, waar volgens de commissie sancties tegen moeten komen.
Nederland heeft een reputatie op het gebied van brievenbusfirma's. Het Europees Hof van Justitie hekelde Nederland en Luxemburg in 2019 nog als fiscale doorstroomlanden. Volgens De Nederlandsche Bank telde Nederland in 2018 12.000 houdster- en financieringsmaatschappijen die tot buitenlandse multinationals behoren, zonder niet-financiële productie en werkgelegenheid in Nederland. Het kabinet is inmiddels aan de gang met aanvullende maatregelen om belastingontwijking via in Nederland gevestigde brievenbusfirma’s tegen te gaan.

Het commissievoorstel is onderdeel van een 'communicatie' van het dagelijks EU-bestuur over 'Bedrijfsbelasting in de 21ste eeuw'. Daarin stelt de commissie dat ze zich schaart achter de lopende internationale onderhandelingen over de invoering van een wereldwijde minimum-winstbelasting voor grote multinationals. Die moet een einde maken aan de 'race naar de bodem', van vooral grote ondernemingen die er alles aan doen om zo min mogelijk belasting te hoeven betalen en landen die bedrijven lokken met steeds lagere tarieven. Als er een minimumtarief zou worden vastgesteld, dan kunnen de lidstaten zelf bepalen of ze daarboven willen gaan zitten, aldus de commissie.

Belasting aanpassen voor digitale bedrijven

Ook zal Brussel zodra daar in het internationale economische samenwerkingsverband van de OESO overeenstemming over is, de Europese wetgeving aanpassen voor een belasting voor digitale bedrijven ('digitaks'). Een akkoord zou al deze zomer binnen bereik liggen. Momenteel gaat belastingwetgeving uit van bedrijven die ergens, in steen, gevestigd zijn en hun omzet daar behalen. Grote technologieconcerns als Amazon of Apple zetten vaak vestigingen op in fiscaal aantrekkelijke landen. Tegelijkertijd behalen ze enorme omzetten in andere landen die daar niets van terugzien in hun schatkist.

Europarlementariër Paul Tang (PvdA), voorzitter van de belastingcommissie van het Europees Parlement, noemt het voorstel voor de bestrijding van brievenbusfirma's "een belangrijke stap naar een economie waar iedereen eerlijk aan bijdraagt." "Grote bedrijven en rijke oligarchen gebruiken brievenbusfirma’s om belastingen te ontwijken of geld wit te wassen. Met heldere eisen en verplichte transparantie over de toepassing daarvan kan de Belastingdienst deze brievenbussen niet langer overslaan. De brievenbusfirma’s van grote multinationals krijgen eindelijk post. De blauwe enveloppen zijn in aantocht."

Nederland 4e op lijst belastingparadijzen

In maart werd bekend dat Nederland ook wereldwijd gezien wordt een van de belangrijkste landen voor het ontwijken van belasting door grote bedrijven. De organisatie Tax Justice Network zette Nederland op plek 4 in haar tweejaarlijkse ranglijst van belastingparadijzen. Alleen de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden en Bermuda spelen volgens de index een grotere rol in belastingontwijking dan Nederland.

De onderzoekers keken voor het samenstellen van de ranglijst in hoeverre de belastingwetten van een land belastingontwijking van bedrijven toelaten. Ook onderzochten ze hoeveel geld van multinationals er via de regelingen door een land stroomde. Uit de combinatie daarvan stelden de onderzoekers de ranglijst samen, waarin Nederland op de vierde plaats staat, gevolgd door Zwitserland en Luxemburg.

Uitzendingen: Nederland belastingparadijs

Al eerder bleek uit onderzoek van de UvA dat Nederland als doorstroomhaven een van de belangrijkste schakels tussen multinationals en belastingparadijzen is. Wereldwijd loopt 23 procent van de belastingroutes van multinationals naar belastingparadijzen via Nederland. 

In januari werd nog bekend dat Google in acht jaar tijd 128 miljard euro via een dochterbedrijf in Nederland naar belastingparadijs Bermuda sluisde en zo de Amerikaanse fiscus ontweek.

ZEMBLA maakte drie uitzendingen over Nederland als belastingparadijs. In die uitzendingen bleek onder andere hoe multinationals geheime belastingdeals sluiten met Nederland.

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.