Europees Hof: ‘Rusland verantwoordelijk voor vergiftiging en dood oud-spion Litvinenko’

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens houdt Rusland verantwoordelijk voor de vergiftiging en dood van de voormalige Russische spion Alexandr Litvinenko in Engeland in 2006. Het hof in Straatsburg stelt in een zaak die zijn weduwe, Marina Litvinenko, had aangespannen dat er geen twijfel is dat de moord namens de Russische autoriteiten is gepleegd door de twee Russen Andrej Loegovoj and Dmitri Kovtun.

Er is hard bewijs dat deze twee mannen werden aangestuurd door de Russische geheime dienst FSB, aldus het hof. Rusland moet de weduwe 100.000 euro schadevergoeding betalen en 22.500 aan kosten vergoeden. De extra schadevergoeding die zij had geëist wordt afgewezen.

De 43-jarige Litvinenko, een oud-officier bij de FSB, werd in 2006 met de radioactieve stof polonium-210 vermoord in Londen, hadden de Britse autoriteiten eerder al vastgesteld. Waarschijnlijk gaf president Vladimir Poetin persoonlijk zijn goedkeuring aan de moordoperatie, aldus een Britse rechter in zijn rapport. Litvinenko was in 2000 uitgeweken naar Groot-Brittannië, nadat hij de werkwijze van de FSB had onthuld. Hij liet zich in 2006 tot Brits staatsburger naturaliseren.

Lees ook: Veertien verdachte sterfgevallen: het werk van Russische sluipmoordenaars?

De Russische autoriteiten hebben betrokkenheid bij de moord altijd ontkend. Het mensenrechtenhof stelt vast dat Moskou niet de moeite heeft genomen een grondig onderzoek naar de zaak te doen. Een woordvoerder van het Kremlin verwerpt de conclusies van het hof en noemt de uitspraak ongegrond. Hij acht het onwaarschijnlijk dat het hof "de macht of de technische capaciteit heeft om informatie over dit onderwerp te hebben". De zegsman zegt daarnaast dat Rusland "niet bereid is om dergelijke beslissingen te accepteren".

De uitspraak werd gedaan door zeven rechters. Een van hen, een Rus, heeft afstand genomen van het vonnis.

Lees hier de hele uitspraak:

De afgelopen jaren zijn meer Russen onder verdachte omstandigheden omgekomen of vergiftigd. Vandaag werd ook bekend dat de Britse autoriteiten nog een derde Rus vervolgen voor de moordaanslag op voormalig dubbelspion Sergei Skripal, die in het Engelse Salisbury werd vergiftigd. Het gaat volgens de politie om een medewerker van de Russische militaire inlichtingendienst GROe.

Verdachte Denis Sergejev, alias Sergej Fedotov, wordt verdacht van deelname aan een moordcomplot, poging tot moord, zware mishandeling en het gebruik van een chemisch wapen. Hij wordt net als zijn twee medeverdachten, die ook GROe-agenten zouden zijn, bij verstek vervolgd.

Lees ook: Ex-dubbelspion Sergei Skripal ontslagen uit ziekenhuis

De aanslag op Skripal, een voormalige Russische inlichtingenofficier die was overgelopen, zorgde in 2018 voor internationale onrust. Skripal was met zijn dochter in elkaar gezakt op een bankje. Ze bleken te zijn vergiftigd met het militaire zenuwgif novitsjok. Ook een politieman belandde in het ziekenhuis.

Skripal, zijn dochter en de agent overleefden de aanslag, maar er viel wel een ander slachtoffer. Een vrouw overleed nadat haar partner het parfumflesje waarmee de aanslagplegers het zenuwgif vervoerd zouden hebben, had gevonden en aan haar had gegeven.

In 2018 maakte Zembla de uitzending ‘Geld en gif uit Moskou’ over de ‘Magnitsky-affaire’. Sergei Magnitsky was een Russische advocaat die in 2009 in een cel in Moskou overleed nadat hij een enorme belastingfraude had ontdekt. Magnitsky’s opdrachtgever Bill Browder voert sinds de dood van Magnitsky wereldwijd campagne om sancties in te stellen tegen de Russische betrokkenen bij deze zaak. Dit tot ongenoegen van het Kremlin. Verschillende sleutelfiguren in de fraudezaak zijn inmiddels ook onder verdachte omstandigheden omgekomen.

Bekijk hier de eerste uitzending over de Magnitsky-affaire 'Geld en gif uit Moskou'
Bekijk hier de tweede uitzending over de affaire en de betrokkenheid van Nederland 'Bankieren voor Moskou'

Bron: ANP