In de Zembla-uitzending ‘Tot op de bodem’ uit 2017 blijkt dat de bodem onder verschillende kunstgrasvelden in Nederland verontreinigd is doordat rubberkorrels die PAK’s en zware metalen bevatten, van de velden geraken en in de bodem terechtkomen. De korrels uit rubbergranulaat vallen onder microplastics. Dat zijn plastic deeltjes die kleiner zijn dan 5 millimeter.
De EU wil vervuiling van het milieu met microplastics zoveel mogelijk tegengaan. Daarom heeft het ECHA uitvoerig en kritisch gekeken naar producten in de EU die microplastics bevatten. Het voorstel waar het ECHA nu mee komt, richt zich op producten waaraan microplastics worden toegevoegd, zoals het geval is bij kunstgras.
De rubberkorrels laten liggen en maatregelen nemen die ervoor zorgen dat de plastics niet in het milieu terecht komen, is geen optie volgens het comité. Er is te weinig bekend over welke maatregelen effectief genoeg zijn. Daarom adviseert het comité een compleet verbod.
Naast het risicobeoordelingscomité van het agentschap, moet het Comité sociaaleconomische analyse (SEAC) kijken naar de sociaaleconomische gevolgen van mogelijke maatregelen ten opzichte van microplastics. De adviezen van beide comités komen eind dit jaar terecht bij de Europese Commissie.
Het SEAC heeft laten weten het voorstel van het risicobeoordelingscomité in grote lijnen te steunen. Daarbij maakt het comité de kanttekening dat risicomanagementmaatregelen goedkoper zouden zijn dan een compleet verbod. “Gebaseerd op de informatie die nu voorhanden is, prefereert het SEAC niet de ene optie boven de andere.”
Het komend half jaar zal SEAC de zaak bestuderen, zodat een definitief rapport van het Europees Agentschap voor chemische stoffen, eind dit jaar bij de Europese Commissie ligt.
In Nederland lopen er momenteel meerdere rechtszaken tegen beheerders van sportvelden met rubbergranulaat. De rechtbank in Rotterdam oordeelde in de eerste zaak over de kwestie dat een beheerder een boete van 10.000 euro moest betalen, omdat hij de wet bodembescherming had overtreden.
De beheerder van de velden had volgens de rechter onvoldoende gedaan om vervuiling van de omgeving van de kunstgrasvelden tegen te gaan.
In onder meer Tilburg loopt een soortgelijke zaak tegen de gemeente als beheerder van sportvelden.
Alleen in Nederland al zijn er bijna 2000 kunstgrasvelden met rubberkorrels. Gemiddeld bevat elk veld rubberkorrels van 20.000 oude autobanden.
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.