Oplossing voor enorme Europese afvalberg met fast fashion?

De enorme afvalberg aan afgedankte kleding, apparaten en andere spullen die Europa produceert, moet een stuk kleiner worden. In 2030 moet er een einde komen aan fast fashion. Dat wil de Europese Commissie. Maar nog steeds hangen de winkels er vol mee. En zelfs het kopen van tweedehands kleding via online platforms als Vinted, blijkt niet altijd zo duurzaam als we denken.

Elk jaar gooien Europeanen gemiddeld 11 kilo kleding en schoenen weg. Het levert een enorme Europese textielberg op van 4 miljoen ton. Daarvan wordt slechts 1 procent gerecycled. Dat blijkt uit onderzoek van de EU Environment Agency. De textielsector is na de voedselindustrie, Europese huishoudens en de transportsector, de grootste uitstoter van broeikasgassen en verbruikt enorme hoeveelheden grondstoffen en water. 

Als we willen voorkomen dat een product binnen korte tijd op de vuilnisbelt belandt of wordt verbrand, moeten we volgens vicevoorzitter van de Europese Commissie, Frans Timmermans bij het begin beginnen: bij het ontwerp van het product. Bijvoorbeeld door kleren niet van gemengde stoffen te maken, slijten ze minder hard. "De kleding die we dragen moet langer meegaan dan drie wasbeurten en moet ook recyclebaar zijn”, zegt vicevoorzitter Frans Timmermans. 

De kleding die gemaakt is van die gemengde stoffen en vaak maar heel kort meegaat noemen we fast fashion, een concept ontstaan in 1990 naar een idee van de oprichter van Inditex, het moederbedrijf van Zara. Fast fashion betekende het einde van de seizoenslanceringen. Er is niet langer een zomer-, herfst-, winter- en lentecollectie in de winkel te vinden. In plaats daarvan ontstaan er mini-seizoenen. Bij sommige merken zijn dat er wel tweeënvijftig. Bijna iedere week een andere look. Eigenlijk een soort wegwerpkleding. Daarover gaat de Zembla-uitzending de Fast Fashionfuik. 

Duurzame mode en lifestyle-expert Marieke Eyskoot geeft in de uitzending tips om duurzamer om te gaan met kleding. In de volgende video deelt ze met Zembla vijf tips. 

Tweedehands kleding is een goede oplossing. Maar tegenwoordig wordt enorm veel kleding verkocht via online platforms als Vinted. En daar kleven wat nadelen aan, zo blijkt uit een verhaal van het FD. Dat heeft vooral met de afstand te maken. Je kunt op Vinted namelijk niet zoals bij bijvoorbeeld Marktplaats, van tevoren producten filteren op de afstand tot de plek waar je woont. Alleen via een wat omslachtige manier, door op het profiel van een verkoper te klikken, kun je zien uit welk land de aanbieder van de kleding komt.  

Zo’n twee miljoen Nederlanders gebruiken, volgens het FD, Vinted. Ze kunnen handelen met België, Frankrijk, Italië, Spanje en sinds dit jaar ook met Portugal. Maar “hoe duurzaam is tweedehands als een bloesje van vijf euro van Marseille naar Amsterdam komt?”, vraagt het FD zich in het verhaal af.  Kledingexpert Lara Peters van adviesorganisatie Milieu Centraal zegt daarover tegen de krant dat de klimaatimpact alleen maar groter wordt als we allemaal kleding uit het buitenland gaan halen. Vinted zegt in een reactie bezig te zijn met milieu-impact en dat mogelijk in de toekomst ook naar de invloed van afstand wordt gekeken.

In ieder geval is Vinted nog circulair bezig. Er zijn ook genoeg fabrikanten die onverkochte kleding uiteindelijk laten vernietigen of de goedkope kleding wordt gedumpt in het buitenland. Dat wil de Europese Commissie inzichtelijk maken. Grote fabrikanten moeten openbaar gaan maken hoeveel onverkochte producten naar de stort gaan en uiteindelijk wil de Europese Commissie het vernietigen van niet verkochte kleding gaan verbieden. Daarnaast moet er een productpaspoort komen waarop voor de consument duidelijk is hoe een product in elkaar zit en hoe duurzaam het is. En die regels moeten ook voor andere producten gaan gelden als het aan de Europese Commissie ligt.

De consument is spekkoper, denkt de commissie. De plannen moeten ergernis schelen over de zoveelste telefoon die het in een mum van tijd opgeeft en niet te repareren valt.

Of het allemaal zover komt, moet blijken. Het zijn vooralsnog plannen die nog goedgekeurd moeten worden door de EU-landen en het Europees Parlement.

Kijk de uitzending 'Fast fashionfuik':