Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
Eenderde voetbalclubs neemt maatregelen tegen rubberen kunstgraskorrels
15-12-2016
• leestijd 3 minuten
•
Een op de drie voetbalclubs in Nederland stopt gedeeltelijk of helemaal met spelen op kunstgraskorrels van gerecycled rubber, het zogenaamde rubbergranulaat. De clubs willen geen risico nemen met de kankerverwekkende stoffen zoals pak’s die in de korrels zitten. Zowel RTL Nieuws als het Algemeen Dagblad hebben honderden voetbalverenigingen gesproken waaruit dit blijkt.
Van de 420 verenigingen die
RTL Nieuws
ondervroeg, hebben 116 het voetbal op kunstgras voor een deel beperkt. Zestien clubs zijn volledig gestopt met voetbal op kunstgras. Deze clubs willen niet wachten op de uitslag van het nieuwe RIVM-onderzoek naar de gezondheidsrisico’s dat volgende week wordt verwacht.
RTL Nieuws maakte een kaart met daarop een overzicht van alle ondervraagde clubs. Die kaart is
hier
te bekijken. Op deze kaart kun je de naam van je gemeente invullen om te kijken welke maatregelen daar zijn getroffen.
Discussie over Europese normen
De ophef over de rubberkorrels op de Nederlandse kunstgrasvelden ontstond na onze uitzending 'Gevaarlijk Spel'. Daarin lieten we zien dat er nooit goed onderzoek is gedaan naar de gezondheidsrisico van het rubbergranulaat dat is gemaakt van gerecyclede autobanden. Volgens de autobranche is er geen probleem omdat de hoeveelheid schadelijke stoffen onder de Europese maximum normen blijft. Maar dat zijn normen die gelden voor ‘chemische mengsels’ en veel critici vinden dat de kunstgraskorrels juist als consumentenproduct aangemerkt moet worden. De normen voor de hoeveelheid schadelijke stoffen in consumentenproducten zijn namelijk veel strenger. Als de kunstgraskorrels onder die consumentennormen zouden vallen, zouden ze er nu niet aan voldoen.
De ophef over de rubberkorrels op de Nederlandse kunstgrasvelden ontstond na onze uitzending 'Gevaarlijk Spel'. Daarin lieten we zien dat er nooit goed onderzoek is gedaan naar de gezondheidsrisico van het rubbergranulaat dat is gemaakt van gerecyclede autobanden. Volgens de autobranche is er geen probleem omdat de hoeveelheid schadelijke stoffen onder de Europese maximum normen blijft. Maar dat zijn normen die gelden voor ‘chemische mengsels’ en veel critici vinden dat de kunstgraskorrels juist als consumentenproduct aangemerkt moet worden. De normen voor de hoeveelheid schadelijke stoffen in consumentenproducten zijn namelijk veel strenger. Als de kunstgraskorrels onder die consumentennormen zouden vallen, zouden ze er nu niet aan voldoen.
Lees ook: 'Giftige tegels op de speelplaats'
Drie scenario's
Veel clubs wachten met het nemen van maatregelen tot de resultaten van het nieuwe RIVM-onderzoek bekend zijn. Er wordt nu rekening gehouden met drie scenario’s: code rood, oranje en groen.
Veel clubs wachten met het nemen van maatregelen tot de resultaten van het nieuwe RIVM-onderzoek bekend zijn. Er wordt nu rekening gehouden met drie scenario’s: code rood, oranje en groen.
Code groen zou zijn: er is niet meer aan de hand dan eerdere onderzoeken aantonen. Spelen en sporten op kunstgras is dus veilig.
Code oranje zou zijn: er is niet meer aan de hand dan eerdere onderzoeken aantonen. Sporten op kunstgras is dan veilig. Maar vanwege de stoffen in de korrels kan wel besloten worden om kinderen onder de zes niet op kunstgras te laten spelen. Bijvoorbeeld omdat kinderen de neiging hebben van alles in de mond te stoppen.
En code rood: er is van alles aan de hand, meer dan onderzoeken tot dusver aantonen. Wat er in zit (chemische stoffen) komt er ook uit. Het is niet veilig om op te spelen en te sporten.
Code oranje zou zijn: er is niet meer aan de hand dan eerdere onderzoeken aantonen. Sporten op kunstgras is dan veilig. Maar vanwege de stoffen in de korrels kan wel besloten worden om kinderen onder de zes niet op kunstgras te laten spelen. Bijvoorbeeld omdat kinderen de neiging hebben van alles in de mond te stoppen.
En code rood: er is van alles aan de hand, meer dan onderzoeken tot dusver aantonen. Wat er in zit (chemische stoffen) komt er ook uit. Het is niet veilig om op te spelen en te sporten.
KNVB gaat clubs helpen bij code rood
Over wat er gebeurt als de uitkomst code rood wordt, zegt directeur amateurvoetbal van de KNVB Jan Dirk van der Zee donderdag in de Volkskrant:
Over wat er gebeurt als de uitkomst code rood wordt, zegt directeur amateurvoetbal van de KNVB Jan Dirk van der Zee donderdag in de Volkskrant:
“Dat is echt veel rekenwerk. Maar zelfs dan kunnen we blijven voetballen. Dat doen we al 127 jaar.' (…) 'Daartoe zijn we op aarde. Het vraagt alleen veel van clubs en bestuurders. En die gaan we helpen.”
Wat er moet gebeuren als de uitkomst van het onderzoek code oranje is, is een stuk lastiger. Daarop antwoordt Van der Zee:
"Dan moeten wij op zoek naar duidelijke taal voor voetballend Nederland. Mag je voetballen of niet, en waarom? Dat zit in dat oranje scenario. En ook wij weten de uitslag van het onderzoek nog niet. Terwijl we met alle aandeelhouders aan tafel zitten. GGD, gemeenten en twee ministeries. Ook de bandenleveranciers hebben een belang, maar dat interesseert mij niet zo. Het gaat ons om de zorg."
De resultaten van het nieuwe RIVM-onderzoek worden in de loop van volgende week verwacht.
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.