De Madagascar-connectie

Het aantal reptielen dat in Nederland als huisdier wordt gehouden groeit explosief. Naar schatting 400.000 Nederlanders hebben thuis slangen, hagedissen, kameleons of krokodillen. De nieuwe rage wordt onder de loep genomen in de Zembla-documentaire 'De Madagaskar-connectie'.

De groeiende belangstelling voor uitheemse dieren is bedreigend voor het voortbestaan van sommige reptielsoorten. Ze worden veelal in het wild gevangen en naar Europa vervoerd. Nederland speelt al vele jaren een centrale rol in de internationale handel in exotische dieren.

Doorvoerland
Volgens E. Mayer, hoofd van de Amerikaanse opsporingsdienst Fish and Wildlife, is Nederland een belangrijk doorvoerland voor 'wildlife' naar Amerika en Canada: "The Dutch play an important role. They are businessmen, both in the legal and illegal trade." De Nederlandse overheid belooft al jaren krachtig op te zullen treden tegen de illegale handel maar heeft hier nog nauwelijks greep op gekregen

Zembla reisde af naar Madagaskar en geeft een beeld van de vangst van en de handel in exotische dieren. Daarnaast is gefilmd op de grootste Nederlandse reptielenbeurs, die deze maand in Nijmegen werd gehouden. De beurs trok duizenden belangstellenden. Veel bezoekers zeggen dat honden en katten als huisdier uit de mode raken. Ze menen dat reptielen meer fascineren en gemakkelijker te houden zijn.

Volgens het reptielenopvangcentrum Iguana in Vlissingen komen particulieren steeds vaker met hun reptielen in de problemen. De dieren worden te groot of worden ziek bij de overgang van hun natuurlijke omgeving naar een particuliere woning. Iguana vangt jaarlijks 1500 reptielen op en dat aantal groeit nog steeds.

Reconstructie
'De Madagaskar-connectie' bevat een reconstructie van de diefstal van vijfenzeventig zeer zeldzame ploegschaarschildpadden. Ze verdwenen uit Madagaskar en doken later in Nederland weer op. Van de ploegschaarschildpadden zijn er naar schatting nog vierhonderd in leven. Ze komen uitsluitend in Madagaskar voor. Dankzij de bemiddeling van de Criminele Inlichtingen Dienst van de politie in Eindhoven zijn drieëndertig gestolen schildpadden teruggevonden.

Het Openbaar Ministerie gaf toestemming om de verdachten niet te vervolgen in ruil voor het terugbrengen van de zeer zeldzame schildpadden. Het Wereld Natuur Fonds plaatst grote vraagtekens bij deze aanpak, maar volgens de CID kon het niet anders, omdat de dieven de dieren dreigden te doden. De teruggevonden schildpadden worden nu verzorgd door de Nederlandse dierenhandelaar Pronk op Madagaskar.

Natuurbeschermingsorganisaties liggen al jaren met de dierenhandel overhoop. Het WNF verdenkt handelaar Pronk van smokkelen. Pronk zelf zegt niet in illegale dieren te handelen en daar ook nooit voor veroordeeld te zijn.

Alles te koop
Het Wereld Natuur Fonds en andere natuurbeschermers vinden dat de Nederlandse overheid faalt in de bestrijding van de illegale handel. Volgens M. van Gool van het WNF vindt er in Nederland geen actieve opsporing plaats: "De kenners van de illegale handel zitten bij de Algemene Inspectie Dienst. Maar dat zijn minder mensen dan ooit is toegezegd en juist die mensen zijn nu op ander werk ingezet, vaak regionaal, terwijl dit een landelijk zo niet een internationaal onderwerp is." Hierdoor is in Nederland, volgens directeur A. Bom van Iguana, alles te koop.