Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
De jacht op uw medische gegevens
•
3285 keer bekeken
• In Engeland ontstaat begin dit jaar ophef nadat bekend wordt dat de Britse National Health Service 47 miljoen medische dossiers doorverkoopt aan verzekeraars.
De gegevens werden gekoppeld aan kredietwaardigheidsgegevens. Zo konden verzekeraars bijvoorbeeld een inschatting maken van het risico op longkanker. De verzekeraars gebruikten de data om de premies aan te passen; vooral patiënten jonger dan 50 jaar zijn meer premie gaan betalen.
Hoe zit het eigenlijk in Nederland? ZEMBLA onderzoekt: Wat weten de verzekeraars van onze medische achtergrond?
ZEMBLA - 'De jacht op uw medische gegevens' donderdag 17 april om 20.50 uur bij de VARA op Nederland 2
De gegevens werden gekoppeld aan kredietwaardigheidsgegevens. Zo konden verzekeraars bijvoorbeeld een inschatting maken van het risico op longkanker. De verzekeraars gebruikten de data om de premies aan te passen; vooral patiënten jonger dan 50 jaar zijn meer premie gaan betalen.
Hoe zit het eigenlijk in Nederland? ZEMBLA onderzoekt: Wat weten de verzekeraars van onze medische achtergrond?
ZEMBLA - 'De jacht op uw medische gegevens' donderdag 17 april om 20.50 uur bij de VARA op Nederland 2
Pseudonimisering DIS
, Brief van het College Bescherming Persoonsgegevens aan Ministerie van VWS:
Een persoonsgegeven is elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare
natuurlijke persoon (art. 1 sub a Wet bescherming persoonsgegevens). Uitgangspunt is dat een persoon identificeerbaar is indien zijn identiteit redelijkerwijs, zonder onevenredige inspanning, vastgesteld kan worden. Bij toepassing van pseudonimisering is geen sprake van verwerking van persoonsgegevens, indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:
a. er wordt (vakkundig) gebruik gemaakt van pseudonimisering, waarbij de eerste encryptie plaatsvindt bij de zorgaanbieder;
b.er zijn technische en organisatorische maatregelen genomen om herhaalbaarheid van de
versleuteling ("replay attack") te voorkomen;
c. de verwerkte gegevens zijn niet indirect identificerend, en
d. in een onafhankelijk deskundig oordeel (audit) wordt vooraf en daarna periodiek vastgesteld dat aan de voorwaarden a, b en c is voldaan.
Brief van het College Bescherming Persoonsgegevens aan Ministerie van VWS
De reactie van het CBS
' Het CBS ontwikkelt nieuwe statistieken over het gebruik van ziekenhuiszorg, uitgesplitst naar leeftijd, geslacht, regio, type ziekenhuis en diagnosegroep op basis van het DBC Informatiesysteem (DIS). Er wordt zorgvuldig op toegezien dat deze cijfers niet herleidbaar zijn tot individuele personen of ziekenhuizen. (...) Het CBS is, als enige gebruiker van gepseudonimiseerde DIS-cijfers, in staat om de identiteit achter de gepseudonimiseerde gegevens te herleiden. ' Lees de hele e-mail .
Reactie Nederlandse Zorgautoriteit
Mail (pdf) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) met daarin motivatie om niet mee te werken aan de uitzending: ' We hebben nu afgewogen om jullie wel alle informatie te geven die je nodig hebt, maar niet mee te werken aan een opname. Dat komt omdat er teveel slechte ervaringen zijn bij andere instanties en personen dat Zembla woorden verdraait, quotes op een vervelende manier knipt en plakt en telefoongesprekken ongevraagd opneemt en uitzendt '.
Reactie Zorgverzekeraars Nederland (ZN)
Nagekomen antwoorden (pdf) nav televisie-interview met ZN-woordvoerder L. Caubo
Reactie Coöperatie VGZ
Antwoorden van Coöperatie VGZ op onze vragen over privacy en ggz in het algemeen (pdf) en over de GGZ-privacyverklaringen (pdf) in het bijzonder.
Reactie Achmea
Schriftelijke reactie Achmea
DBC-onderhoud
DBC-Onderhoud biedt inzicht in zorgprestaties en is de objectieve en onafhankelijke expert op het vlak van DBC-zorgproducten en andere vormen van zorgprestaties. ( website )
Stichting Benchmark GGZ
SBG is het onafhankelijke kenniscentrum voor GGZ instellingen en zorgverzekeraars in Nederland. De doelstelling van SBG is het inzichtelijk maken van de behandeleffecten van veelvoorkomende stoornissen. ( website )
Uitleg van SBG in 3 minuten ( video )
De DSM-5 voorbij!
Boek van prof.dr. Jim van OsDe DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz’. ( website )
Stichting KDVP
Stichting KDVP zet zich in voor het behoud van privacy en vertrouwelijkheid binnen de GGZ door het beheer van privacygevoelige informatie geheel te laten bij cliënt en hulpverlener. ( website )
Van Eldijk stapt in 2010 namens een groep psychologen en psychiaters naar de rechter. Zij eisen dat GGZ-patiënten ervoor kunnen kiezen om hun psychische aandoening niet te delen met de verzekeraar. De hoogste bestuursrechter van ons land geeft hen gelijk. De diagnose-code mag niet worden verplicht. Omdat deze informatie diep ingrijpt in het persoonlijke leven van de patiënt. Een hele belangrijke uitspraak van de rechter.
Beroepschrift DeVrijePsych :
http://www.enrgin.nl/xdata/devrijepsych/Downloads/Beroepschrift%20CBb%20juli%202011.pdf
http://www.enrgin.nl/xdata/devrijepsych/Downloads/Addendum%20bij%20hoofdstuk%204%20van%20het%20beroepschrift.pdf
Beide documenten zijn in nauwe samenwerking met drs. drs. Philo Mengelberg-van Gastel tot stand gekomen.
Uitspraak CBB :
Zie: 2.4.4.3 Tegenover deze belangen staat dat het verstrekken aan zorgverzekeraars van diagnose-informatie over individuele patiënten inbreuk maakt op de medische privacy van deze patiënten. Appellanten hebben uitvoerig toegelicht welke bezwaren vanuit het perspectief van de patiënt, de behandeling en het beroepsgeheim van de behandelaar zijn verbonden aan het doorgeven van dergelijke informatie aan derden die niet bij de behandeling zijn betrokken. Naar het oordeel van het College zijn deze bezwaren zwaarwegend. Het gaat om diagnoses die de kern van het privé-leven van de betrokken persoon raken, zodat informatie hierover zeer privacygevoelig is. Daar komt bij dat, zoals appellanten hebben betoogd, vertrouwelijkheid en geheimhouding bij de behandeling van psychische klachten van groot belang zijn. Het kunnen waarborgen daarvan is dan ook voor appellanten – ongeacht de door verweerster opgeworpen vraag of alleen door patiënten een beroep op artikel 8 EVRM kan worden gedaan – uit hoofde van het deugdelijk kunnen uitoefenen van hun beroepspraktijk, een zelfstandig bij de tariefbeschikking in aanmerking te nemen belang.
2010: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:CBB:2010:BN3056&keyword=BN3056
Persbericht bij de uitspraak
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft op 2 augustus 2010 uitspraak gedaan in de beroepen van (o.m.) de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Stichting de Koepel van DBC-vrije praktijken van Psychotherapeuten en Psychiaters en een aantal individuele psychiaters tegen een besluit van de Nederlandse Zorgautoriteit. De psychiaters hebben in hun beroepschriften bezwaar gemaakt tegen de aan hen opgelegde verplichting om diagnose-informatie op hun declaraties te vermelden. Deze informatie komt de zorgverzekeraars onder ogen. De psychiaters (appellanten) vinden dit in strijd met hun beroepsgeheim en een schending van de privacy van hun patiënten.(...) Het College verklaart de beroepen gegrond en vernietigt het besluit van de Nederlandse Zorgautoriteit.
Persbericht bij uitspraak
Een persoonsgegeven is elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare
natuurlijke persoon (art. 1 sub a Wet bescherming persoonsgegevens). Uitgangspunt is dat een persoon identificeerbaar is indien zijn identiteit redelijkerwijs, zonder onevenredige inspanning, vastgesteld kan worden. Bij toepassing van pseudonimisering is geen sprake van verwerking van persoonsgegevens, indien aan de volgende voorwaarden is voldaan:
a. er wordt (vakkundig) gebruik gemaakt van pseudonimisering, waarbij de eerste encryptie plaatsvindt bij de zorgaanbieder;
b.er zijn technische en organisatorische maatregelen genomen om herhaalbaarheid van de
versleuteling ("replay attack") te voorkomen;
c. de verwerkte gegevens zijn niet indirect identificerend, en
d. in een onafhankelijk deskundig oordeel (audit) wordt vooraf en daarna periodiek vastgesteld dat aan de voorwaarden a, b en c is voldaan.
Brief van het College Bescherming Persoonsgegevens aan Ministerie van VWS
De reactie van het CBS
' Het CBS ontwikkelt nieuwe statistieken over het gebruik van ziekenhuiszorg, uitgesplitst naar leeftijd, geslacht, regio, type ziekenhuis en diagnosegroep op basis van het DBC Informatiesysteem (DIS). Er wordt zorgvuldig op toegezien dat deze cijfers niet herleidbaar zijn tot individuele personen of ziekenhuizen. (...) Het CBS is, als enige gebruiker van gepseudonimiseerde DIS-cijfers, in staat om de identiteit achter de gepseudonimiseerde gegevens te herleiden. ' Lees de hele e-mail .
Reactie Nederlandse Zorgautoriteit
Mail (pdf) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) met daarin motivatie om niet mee te werken aan de uitzending: ' We hebben nu afgewogen om jullie wel alle informatie te geven die je nodig hebt, maar niet mee te werken aan een opname. Dat komt omdat er teveel slechte ervaringen zijn bij andere instanties en personen dat Zembla woorden verdraait, quotes op een vervelende manier knipt en plakt en telefoongesprekken ongevraagd opneemt en uitzendt '.
Reactie Zorgverzekeraars Nederland (ZN)
Nagekomen antwoorden (pdf) nav televisie-interview met ZN-woordvoerder L. Caubo
Reactie Coöperatie VGZ
Antwoorden van Coöperatie VGZ op onze vragen over privacy en ggz in het algemeen (pdf) en over de GGZ-privacyverklaringen (pdf) in het bijzonder.
Reactie Achmea
Schriftelijke reactie Achmea
DBC-onderhoud
DBC-Onderhoud biedt inzicht in zorgprestaties en is de objectieve en onafhankelijke expert op het vlak van DBC-zorgproducten en andere vormen van zorgprestaties. ( website )
Stichting Benchmark GGZ
SBG is het onafhankelijke kenniscentrum voor GGZ instellingen en zorgverzekeraars in Nederland. De doelstelling van SBG is het inzichtelijk maken van de behandeleffecten van veelvoorkomende stoornissen. ( website )
Uitleg van SBG in 3 minuten ( video )
De DSM-5 voorbij!
Boek van prof.dr. Jim van OsDe DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe ggz’. ( website )
Stichting KDVP
Stichting KDVP zet zich in voor het behoud van privacy en vertrouwelijkheid binnen de GGZ door het beheer van privacygevoelige informatie geheel te laten bij cliënt en hulpverlener. ( website )
Van Eldijk stapt in 2010 namens een groep psychologen en psychiaters naar de rechter. Zij eisen dat GGZ-patiënten ervoor kunnen kiezen om hun psychische aandoening niet te delen met de verzekeraar. De hoogste bestuursrechter van ons land geeft hen gelijk. De diagnose-code mag niet worden verplicht. Omdat deze informatie diep ingrijpt in het persoonlijke leven van de patiënt. Een hele belangrijke uitspraak van de rechter.
Beroepschrift DeVrijePsych :
http://www.enrgin.nl/xdata/devrijepsych/Downloads/Beroepschrift%20CBb%20juli%202011.pdf
http://www.enrgin.nl/xdata/devrijepsych/Downloads/Addendum%20bij%20hoofdstuk%204%20van%20het%20beroepschrift.pdf
Beide documenten zijn in nauwe samenwerking met drs. drs. Philo Mengelberg-van Gastel tot stand gekomen.
Uitspraak CBB :
Zie: 2.4.4.3 Tegenover deze belangen staat dat het verstrekken aan zorgverzekeraars van diagnose-informatie over individuele patiënten inbreuk maakt op de medische privacy van deze patiënten. Appellanten hebben uitvoerig toegelicht welke bezwaren vanuit het perspectief van de patiënt, de behandeling en het beroepsgeheim van de behandelaar zijn verbonden aan het doorgeven van dergelijke informatie aan derden die niet bij de behandeling zijn betrokken. Naar het oordeel van het College zijn deze bezwaren zwaarwegend. Het gaat om diagnoses die de kern van het privé-leven van de betrokken persoon raken, zodat informatie hierover zeer privacygevoelig is. Daar komt bij dat, zoals appellanten hebben betoogd, vertrouwelijkheid en geheimhouding bij de behandeling van psychische klachten van groot belang zijn. Het kunnen waarborgen daarvan is dan ook voor appellanten – ongeacht de door verweerster opgeworpen vraag of alleen door patiënten een beroep op artikel 8 EVRM kan worden gedaan – uit hoofde van het deugdelijk kunnen uitoefenen van hun beroepspraktijk, een zelfstandig bij de tariefbeschikking in aanmerking te nemen belang.
2010: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:CBB:2010:BN3056&keyword=BN3056
Persbericht bij de uitspraak
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven heeft op 2 augustus 2010 uitspraak gedaan in de beroepen van (o.m.) de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Stichting de Koepel van DBC-vrije praktijken van Psychotherapeuten en Psychiaters en een aantal individuele psychiaters tegen een besluit van de Nederlandse Zorgautoriteit. De psychiaters hebben in hun beroepschriften bezwaar gemaakt tegen de aan hen opgelegde verplichting om diagnose-informatie op hun declaraties te vermelden. Deze informatie komt de zorgverzekeraars onder ogen. De psychiaters (appellanten) vinden dit in strijd met hun beroepsgeheim en een schending van de privacy van hun patiënten.(...) Het College verklaart de beroepen gegrond en vernietigt het besluit van de Nederlandse Zorgautoriteit.
Persbericht bij uitspraak
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.