College Emmen trekt boetekleed aan wegens fouten rond bouw distributiecentrum

Het college van B&W van Emmen bood donderdagavond tijdens een spoeddebat excuses aan voor het niet informeren van de gemeenteraad en de fouten die zijn gemaakt bij het verlenen van een bouwvergunning aan vastgoedontwikkelaar Solidiam. Zembla onthulde in de podcast ‘De verloren schatten van Emmen’ dat de gemeente tegen alle regels in, de bouw van een groot distributiecentrum goedkeurde op een stuk grond dat een unieke archeologische vindplaats is. De bodemschatten zijn voorgoed verloren gegaan. “We hadden u beter moeten informeren over hoe het proces gelopen is. Daar hebben we de plank misgeslagen met elkaar”, zei wethouder René van der Weide tegen de raadsleden. 

De gemeente Emmen regelde onderling met de koper van het stuk grond, dat de grond bouwrijp zou worden verkocht, zonder dat er archeologisch onderzoek uitgevoerd hoefde te worden op het terrein. Dat blijkt uit emailcorrespondentie in handen van Zembla. Terwijl uit vooronderzoek bleek dat er een unieke archeologische vindplaats aanwezig was en de gemeente de wettelijke taak heeft om die te beschermen. 

Het college benadrukte tijdens het spoeddebat dat er nooit sprake is geweest van kwade wil of opzet. Omdat er in de jaren ‘80 al veel gegraven zou zijn in het gebied, is volgens wethouder Van der Weide de aanname gedaan dat de grond al verstoord was. “Dat is achteraf een foute inschatting en een verkeerde aanname. Maar er is te goeder trouw gehandeld. We hebben niet bewust wet- en regelgeving genegeerd.” 

“De podcast die we hebben geluisterd is onthutsend. De informatie die je te horen krijgt… je klappert met je oren”, zei raadslid Pruissen van Christen-Unie. “Behoorlijk bestuur betekent dat je een zorgvuldige voorbereiding hebt en niet op basis van aannames beslissingen neemt. Dat is misschien nog wel schokkender dan kwade opzet”, aldus Pruissen. Ook bij de VVD was “uiterste verbazing” over de onthullingen in de Zembla Podcast. Raadslid Patrick de Jonge: “Je zou hopen dat het een 1 april grap zou zijn. De eerste podcast heeft al veel stof doen opwaaien. Wij vrezen al voor deel 2 van de podcast van Zembla.” 

De raadsleden wilden in de eerste plaats weten of het hele verhaal in de Zembla Podcast klopt en hoe het zo heeft kunnen lopen.

Volgens wethouder Van der Weide werd de gemeente pas op 12 mei 2023 door de vastgoedontwikkelaar op de hoogte gesteld dat er in 2022 al een vooronderzoek was gedaan waaruit bleek dat er mogelijk een unieke archeologische vindplaats zou zijn op het terrein. De vergunning was al in maart verleend, aldus wethouder Van der Weide. De gemeente zou toen nog op allerlei manieren hebben geprobeerd om archeologische voorwaarden te verbinden aan de vergunning, maar dat zou niet meer gelukt zijn omdat alle bezwaren van omwonenden in werden getrokken en de vergunning daarmee onherroepelijk was, aldus Van der Weide.

Wat de raadsleden vooral bezighield donderdagavond is waarom het college hen nooit heeft geïnformeerd over de archeologische vindplaats. De raad debatteerde meerdere keren met het college over de bouw van het distributiecentrum, omdat daar vanuit omwonenden veel weerstand tegen was. Maar het college verzuimde de raad te informeren over de archeologische vindplaats. Ook in de laatste brief van het college aan de raad die over het distributiecentrum ging, is er met geen woord gerept over de archeologische waarde van het terrein. SP-raadslid Kuiper: “Dat we dit eerst via de pers moeten vernemen is een schoffering van de raad.” 

Wethouder Van der Weide erkende dat de communicatie “te summier is geweest”. “Dat is wat ik mijzelf het meest verwijt. We hadden u beter moeten informeren over hoe het proces is gelopen.” Ook burgemeester Eric van Oosterhout erkent dat er bij de brief aan de raad over de archeologische kwestie “een te lage inschatting” is gemaakt.

Voor de initiatiefnemer van het spoeddebat, raadslid Robart de Jong van Hart voor Emmen, waren de excuses niet voldoende. De raad nam vorig jaar een motie van treurnis aan, wegens een soortgelijke kwestie waarbij de raad niet goed geïnformeerd was. “Waar ik tegenaan blijf lopen, als dit niet naar buiten was gekomen, als de pers geen vragen had gesteld, dan hadden wij nooit iets geweten. De raad is bewust niet geïnformeerd ondanks meerdere kansen over een langere periode.” 

De Jong diende samen met SP, GroenLinks, en D66 een motie van wantrouwen in tegen het college. Maar er was geen enkele andere partij die zich achter de motie schaarde en daarmee werd deze verworpen. Ook een motie van treurnis haalde geen meerderheid, ondanks dat de hele oppositie de motie steunde. Coalitiepartijen PvdA en Wakker Emmen stemden echter tegen en vormen een meerderheid. Raadslid Louwes (PvdA) zei er vertrouwen in te hebben dat het college het in de toekomst beter gaat doen: “Het verdient niet de schoonheidsprijs. Maar wij vinden niet dat er sprake is van verwijtbaar gedrag. Het moet wel anders in de toekomst.”

Aanstaande dinsdag verschijnt deel 2 van de Zembla Podcast 'De verloren schatten van Emmen'. Luister deel 1: