Brandbrief aan minister: ‘Stop veetransporten op hete dagen’

Tien dierenwelzijnsorganisaties roepen demissionair minister Piet Adema op om de maximumtemperatuur voor diertransporten direct te verlagen. Op dit moment stoppen de veetransporten pas als de temperatuur oploopt tot boven de 35 graden. Terwijl de meeste dieren al ernstige oververhitting ervaren vanaf 25 graden, blijkt uit onderzoek van de Europese voedselautoriteit EFSA. De dierenwelzijnsorganisaties hebben de minister vandaag een brandbrief gestuurd. 

Dagelijks worden er in Nederland zo’n anderhalf miljoen dieren vervoerd naar een slachthuis. Dat gebeurt ook op hete zomerdagen. De meeste veewagens hebben geen airconditioning, maar roosters of ventilatoren die buitenlucht naar binnen blazen. De temperatuur in de wagens kan daardoor op flink oplopen op warme dagen, zeker als de trucks stilstaan om dieren in te laden of op hun beurt staan te wachten voor het slachthuis. Regelmatig bezwijken dieren voor de slacht aan oververhitting.

Zembla ontving vorige zomer meerdere malen beelden van vrachtwagens met oververhitte varkens die voor de slachterij van Vion stonden te wachten. Met name varkens zijn gevoelig voor oververhitting, omdat ze niet kunnen zweten. Ze raken de overtallige warmte dus maar moeilijk kwijt.

Beelden van juli 2022, varkens wachten bij een temperatuur tussen de 30 en 35 graden voor de slachterij in Boxtel. De beelden zijn gemaakt door dierenwelzijnsorganisatie Eyes on Animals.

Maar wat zijn precies de regels voor het vervoeren van dieren in warm weer? Het 'vervoeren of laten vervoeren van dieren op zodanige wijze dat het de dieren waarschijnlijk letsel of onnodig lijden berokkent' is in Nederland verboden. Vervoer van dieren onder warme weersomstandigheden kan leiden tot hittestress en daarmee tot overtreding van dit verbod. In de praktijk blijkt dit een moeilijk te handhaven regel, want wanneer is het te warm?

Sinds 2 juli 2020 geldt de beleidsregel Diertransport bij hoge temperaturen. Die bepaalt dat bij een buitentemperatuur van 35 graden of meer geen veetransporten plaats mogen vinden. 30 graden is de grens voor lange transporten. Deze beleidsregel geldt overigens niet voor trucks met airconditioning.

In juli 2021 vroeg de Tweede Kamer, via een motie van de Partij voor de Dieren, aan de regering om de maximale temperatuur te verlagen naar 30 graden, maar dit is nog niet doorgevoerd. De toenmalig minister wilde eerst een advies van de EFSA afwachten. De EFSA heeft onderzoek gedaan en adviseert om boven de 25 graden geen paarden, runderen en varkens meer te vervoeren. 

De huidige demissionair minister van Landbouw, Piet Adema, leek bereid te zijn de maximumtemperatuur voor veetransport te verlagen naar 30 graden, maar hij wilde eerst weten wat de impact daarvan op de sector zou zijn. Die sector verzet zich tegen de verlaging van de temperatuur en is tot dusver nog niet met cijfers gekomen over de impact van een verlaging van de maximumtemperatuur. Ondertussen wordt er ook in de Europese Commissie gediscussieerd over de verlaging van de maximumtemperatuur voor veetransporten. Het voorstel hiervoor komend najaar verwacht. Adema wil ook die uitkomst meenemen in zijn besluit.

Dierenwelzijnsorganisaties willen dat de minister sneller met zijn besluit komt. Frederieke Schouten, directeur van Varkens in Nood: “De Europese transportverordening verbiedt het onnodig lijden van dieren tijdens transporten. Dat maakt het vervoer bij hoge temperaturen een grove overtreding. Daarnaast vroeg de Tweede Kamer de minister al eerder om nog voor deze zomer de maximale temperatuur voor diertransporten te verlagen, in lijn met de aanbevelingen van de EFSA. Genoeg redenen dus om de maximumtemperatuur voor veetransporten direct te verlagen naar 25 graden” 

Volgens Lesley Moffat van Eyes On Animals wordt de maximale transporttemperatuur van 25 graden wetenschappelijk breed gedragen. “Daarnaast is het natuurlijk een kwestie van fatsoen om dieren correct te behandelen op hun laatste reis.”

Lees hier de brandbrief: