Beleggingen Nederlandse pensioenfondsen gelinkt aan leger Myanmar

De Nederlandse pensioenfondsen ABP en Zorg en Welzijn (PFZW) investeren volgens actiegroep Justice for Myanmar voor ruim 2 miljard dollar (1,7 miljard euro) in bedrijven die banden hebben met het Myanmarese leger. 

Volgens de organisatie hebben de twee pensioenfondsen aandelen in twintig multinationals die samenwerken of direct gelinkt zijn aan militaire bedrijven of het leger zelf. Vermogensbeheerders APG en PGGM beheren de aandelen voor ABP en PFZW, de grootste pensioenfondsen van Nederland. Een van de omstreden investeringen van PGGM betreft een belang in het Indiase bedrijf Bharat Electronics, dat wapensystemen levert aan Myanmar.

Een andere investering van PGGM en APG is in het Indiase bedrijf Adani Ports. Dit bedrijf sloot in 2019 een overeenkomst met een bedrijf van de militaire junta voor de ontwikkeling van een haven in Myanmar. PGGM en APG zeggen in een reactie de uitkomsten van het rapport te bekijken. APG benadrukt dat er niet direct wordt geïnvesteerd in het land. Met ondernemingen die direct of indirect contact hebben met het militaire regime is contact en wordt waar nodig opgetreden. Volgens APG is het in sommige gevallen belangrijk om bij bedrijven als investeerder aan tafel te zitten om veranderingen teweeg te brengen.

Het Myanmarese leger greep op 1 februari de macht in het Zuidoost-Aziatische land en zette de democratisch gekozen regeringsleider Aung San Suu Kyi vast. Sindsdien protesteren de inwoners tegen de machtsovername en treden ordetroepen hard op. Volgens de vereniging voor hulp aan politieke gevangen (AAPP) zouden er ruim vijfhonderd mensen zijn omgekomen door het optreden van veiligheidstroepen tijdens de protesten.

Uit onderzoek van de Eerlijke Pensioenwijzer in 2019 bleek al dat negen van de tien grootste Nederlandse pensioenfondsen in wapenfabrikanten beleggen die systemen leveren aan landen die de mensenrechten schenden. Bijvoorbeeld aan Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, die allebei een hoofdrol spelen in een oorlog die in Jemen al meer dan 100.000 mensen het leven heeft gekost. Deze pensioenfondsen beleggen in totaal voor meer dan een miljard euro in veertien van dit soort wapenbedrijven.  

Zembla onthulde daarvoor ook al in de uitzending 'Het clusterbom gevoel' (2007) dat onder andere de pensioenfondsen ABP en PGGM in wapenbedrijven belegden die clusterbommen en landmijnen produceren. Ook bleek uit de uitzending dat zij investeerden in bedrijven die het milieu ernstig schade toebrengen en in producten die worden gemaakt met behulp van kinderarbeid.

Bekijk hier de uitzending: