De Belastingdienst heeft in 2013 gesjoemeld met de aanbesteding voor het opzetten en ondersteunen van een onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling. IT-bedrijf Accenture kreeg een voorkeursbehandeling van de top van de betreffende afdeling, de zogenoemde 'Broedkamer'. Dat laat staatssecretaris Menno Snel van Financiën vandaag weten aan de Tweede Kamer. "De conclusies zijn ernstig", aldus Snel. Het onderzoeksrapport stelt dat de baas van het afdelingshoofd, een directeur, wist van de onrechtmatigheden maar niet ingreep.
De ZEMBLA uitzending ‘
Prutsen en pielen zonder pottenkijkers
’ van februari jongstleden was voor oud-staatssecretaris Wiebes de aanleiding om een beveiligingslek bij de Belastingdienst te onderzoeken. Zembla onthulde toen al dat IT bedrijf Accenture een voorkeursbehandeling kreeg van de Belastingdienst.
Directeur had banden met Accenture
De voormalig algemeen directeur van de Belastingdienst, Hans Blokpoel, bleek banden te hebben met Accenture. Hij stond tijdens de aanbesteding nog aan het roer van de fiscus. In de uitzending verklaren verschillende bronnen over de aanbesteding:
"Hans Blokpoel had al oude banden met Accenture. Iedereen wist al: als Blokpoel ergens binnenkomt, komt Accenture mee. Dat voelde niet goed. Het was onderwerp van gesprek: klopt dit wel?"
"Het was van tevoren voor ons duidelijk dat Accenture het moest worden. Wij wisten: die zaak stinkt."
"Ze moeten voorinformatie hebben gekregen, dat kan niet anders."
"Met die aanbesteding is gerommeld. Accenture had voorkennis."
Het onderzoeksrapport bevestigt dat het verantwoordelijk afdelingshoofd een voorkeur had voor Accenture bij de aanbesteding en daar ook op aanstuurde. Volgens het rapport is niet gebleken dat hij daarvoor is betaald, maar deed hij het omdat hij tevreden was over Accenture en het bedrijf aan boord wilde houden. De directeur van het afdelingshoofd wist van de voorkeursbehandeling, maar heeft niet ingegrepen.
Over het contact van Blokpoel met Accenture zegt het rapport dat Blokpoel de schijn van belangenverstrengeling heeft gewekt, maar dat er uiteindelijk geen belangenverstrengeling is vastgesteld.
Pieter Omtzigt, Tweede Kamerlid en de belastingspecialist van het CDA, stelde al meerdere Kamervragen over de problemen bij de Belastingdienst. Zijn reactie op het rapport:
"Het rapport laat zien dat zien dat Zembla op alle punten gelijk had. Dat bleek overigens al eerder in de rapporten over de databeveiliging."
Hoewel Omtzigt het onderzoek dat onafhankelijk en extern is uitgevoerd, ‘veel beter’ noemt dan veel andere onderzoeken die de regering laat uitvoeren, trof hij nog wel een aantal zaken aan waar hij Kamervragen over zal stellen:
"Open eindjes zijn het feit dat een ex-medewerker van de Belastingdienst niet meewerkte, evenals drie medewerkers van Accenture. Tweede open eindje: waarom waren bepaalde gevraagde documenten bij de Belastingdienst niet (meer) beschikbaar?"
In de uitzending van februari toonde Zembla aan dat gegevens van belastingbetalers drie jaar lang onvoldoende beveiligd waren. Oud
-
staatssecretaris Wiebes
gaf dat in juni toe
tegenover de Tweede Kamer. Hij zei destijds:
"Dat is niet acceptabel. De belastingbetaler moet ervan kunnen uitgaan dat zijn gegevens bij de Belastingdienst veilig zijn."
Wiebes gaf opdracht om de zaak grondig te onderzoeken en deed aangifte bij het Openbaar Ministerie. Twee weken geleden verscheen
het definitieve verslag van het onderzoek
dat Wiebes naar het lek bij de Belastingdienst liet doen.
'Onacceptabel'
De rapporten over het beveiligingslek bevestigden dat er inderdaad veel is misgegaan met de databeveiliging bij de fiscus. De conclusie was dat de gegevens van belastingbetalers bij de medewerkers van de Broedkamer niet in goede handen waren. Vertrouwelijke informatie kwam terecht bij derden en medewerkers zochten naar informatie over individuele belastingbetalers. Ook namen medewerkers gegevens van belastingbetalers mee naar huis om er thuis verder aan te werken. "Dat is tegen de regels en niet acceptabel", aldus Wiebes.
Uit onderzoek van het OM bleek dat de medewerkers de gegevens die ze mee naar huis namen niet verder hebben verspreid. Overigens is alleen de databeveiliging in periode vanaf 2016 onderzocht. Er is geen onderzoek gedaan naar voorgaande jaren, hoewel uit de uitzending van Zembla bleek dat de belastinggegevens van miljoenen Nederlanders in de ‘Broedkamer’ al sinds 2013 nauwelijks beveiligd werden.
Bekijk het gedeelte van de uitzending over de aanbesteding: