Asbestbakkers

In januari 2014 onthult Zembla dat er asbest is vrijgekomen uit broodovens van Bakkersland, de huisbakker van onder meer Albert Heijn. Het bedrijf heeft supermarktbrood teruggehaald omdat er asbest op lag. Ook blijkt uit de uitzending dat Bakkersland een juridische strijd voert met een werknemer die asbestkanker heeft en een schadevergoeding eist van het bedrijf. 

Desondanks bezweren de broodfabrieken en supermarkten dat alles onder controle is. Bakkers zouden asbestveilig werken. Broodovens worden overal gesaneerd. Maar wie controleert of het werk in de bakkerijen veilig is? En wie komt op voor de bakkers die asbestkanker oplopen? Zembla duikt opnieuw in het dossier van de asbestbakkers.

Samenstelling: Sander Rietveld.
Research: Frans Glissenaar & Annette Schätzle.
Eindredactie: Manon Blaas.

Uit het  onderzoek van ZEMBLA  (pdf) blijkt dat er minstens 20 bakkerijen zijn die bakken met een oven waarin asbest is verwerkt. Hieronder zijn ook grote bakkerijen zoals Bolletje, Continental Bakeries of Bakkersland, de huisleverancier van brood voor supermarkten zoals Albert Heijn of Jumbo. De 20 bakkersbedrijven hebben minstens 39 ovens waaruit het asbest niet is verwijderd. Bij minstens 10 van de 39 ovens blijkt dat het asbest ook niet is ingepakt (‘asbestveilig gemaakt’). Deze ovens staan bij de bakkerijen Modderman, Van Rooy en twee bakkerijen die alleen anoniem wilden reageren. Twaalf bedrijven, waaronder Verkade, wilden geen antwoord geven op de vragen van ZEMBLA.

Opvallend is dat 14 bakkerijen aangeven pas na de eerste uitzending van ZEMBLA in januari 2014 te zijn begonnen om maatregelen te nemen.  ZEMBLA liet in die eerdere uitzending zien dat er nog asbest in bakkerijovens zit. 

Ook heeft ZEMBLA aan de bakkerijen gevraagd hoe vaak de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), die toeziet op de veilige werkomgeving voor werknemers van bakkerijen, gecontroleerd hebben op asbestrisico’s. Zes bedrijven geven aan in de afgelopen vijfenhalf jaar door de Inspectie SZW op asbestrisico’s gecontroleerd te zijn. De Inspectie van SZW en de Inspectie Leefomgeving en Transport wil geen uitsprak doen bij welke bedrijven ze controles uitgevoerd hebben.
ZEMBLA heeft 86 bakkerijen aangeschreven. 74 hebben gereageerd, waarvan 13 anoniem. De enquête is in april/mei 2016 gehouden onder leden van branchevereniging NVB ( Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij) en VBZ (Vereniging voor de Bakkerij- Zoetwarenindustrie). De ongeveer 1600 ambachtelijke bakkerijen zijn niet meegenomen in de enquête. 

ZEMBLA heeft niet onderzocht welke merken of producten in ovens worden gebakken waarin asbest zit.

IAS
Bij het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) hebben zich tot 2015 45 (ex-) werknemers uit de broodindustrie gemeld. Deze personen hebben asbestkanker gekregen en denken blootgesteld te zijn aan asbest op hun werk. Het IAS is voor ZEMBLA nagegaan welke beroepen deze slachtoffers in de broodindustrie hadden, wanneer de asbestblootstelling heeft plaatsgevonden en welk resultaat de bemiddeling voor deze personen had.   Lees verder 

Rapportage Asbestinventarisatie TYPE A  beschadigd segment oven