Artsen willen dat collega’s zich uitspreken over risico’s PFAS

De medische beroepsgroep zou zich meer moeten uitspreken over de gezondheidsrisico’s van PFAS en het gebruik ervan aan banden moeten leggen. Deze oproep doen drie artsen samen met de Stichting Tegengif, een organisatie die onderzoek doet naar dagelijkse blootstelling aan schadelijke chemicaliën, donderdag in artsenvakblad Medisch Contact. In het artikel wijzen de artsen op de gezondheidsrisico’s van PFAS voor de huidige en toekomstige generaties.

Het risico op gezondheidsschade is vooral groot voor kinderen en zwangere vrouwen. Kinderen worden al in de baarmoeder blootgesteld aan PFAS en krijgen het na de geboorte onder meer via borstvoeding binnen. Afgelopen september bracht Zembla het nieuws naar buiten dat baby’s die rondom de chemische fabriek van Chemours in Dordrecht wonen, door het drinken van moedermelk blootgesteld worden aan hoge concentraties PFAS. 

PFAS zijn giftige chemicaliën die kunnen opstapelen in het lichaam en in het milieu vrijwel niet meer afbreken. “We weten dat als je te veel PFAS binnenkrijgt, dit effecten kan hebben op het immuunsysteem”, zei emeritus-hoogleraar milieuchemie en toxicologie Jacob de Boer in onze uitzending. Hij noemde de resultaten van moedermelkonderzoek dan ook 'zeer zorgwekkend'.

Kinderarts Gavin ten Tusscher van het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn is mede-ondertekenaar van de oproep in Medisch Contact en benoemt ook de gezondheidsrisico's. “De blootstelling aan PFAS wordt in verband gebracht met nadelige effecten op de ontwikkeling van de hersenen en het zenuwstelsel, en met een lager geboortegewicht.”

De blootstelling aan PFAS resulteert tevens in hoge kosten voor de gezondheidszorg, schrijft Medisch Contact. “Artsen kunnen een rol spelen door zich uit te spreken over de gezondheidsrisico’s van PFAS”, zegt Sabine Pinedo, internist - vasculair geneeskundige, tegen het vakblad. “Ook op het gebied van patiëntenvoorlichting is winst te behalen. Daarnaast ben ik er een voorstander van dat de medische sector PFAS en andere schadelijke chemicaliën gaat uitfaseren. PFAS worden toegepast in medische hulpmiddelen, medisch textiel en zelfs in medicatie.”

Nederland werkt samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden aan een voorstel voor een Europees verbod op PFAS, dat in januari 2023 wordt ingediend. “Wij willen dat dit voorstel uitmondt in een verbod op de productie en het gebruik van PFAS, met zo min mogelijk uitzonderingen”, stelt Annelies den Boer, voorzitter van Stichting Tegengif. 

In de uitzending ‘Het PFAS-schandaal’ (8 september jl.) onthulde Zembla dat de Nederlandse overheid zich achter de schermen al zeker een jaar grote zorgen maakt over de Antwerpse afvalverwerker Indaver. Het bedrijf loost al jaren PFAS in het water en blijkt een belangrijke bron te zijn van PFAS-vervuiling in de Nederlandse Westerschelde. 

Na deze uitzending besloot de Inspectie Leefomgeving en Transport onderzoek te doen naar de verwerking van Nederlands PFAS-afval door Indaver. De ILT greep “uit voorzorg” in en legde het transport van Nederlands PFAS-afval naar Indaver stil, omdat ze denkt dat het bedrijf door de PFAS-uitstoot naar de lucht en de lozingen in het water “risico’s voor mens en milieu” veroorzaakt.