De Amazone heeft steeds grotere moeite met de opname van CO2. De longen van de aarde zijn ernstig verzwakt. Grote delen van de Amazone stoten zelfs meer CO2 uit dan dat ze opnemen. Grootschalige ontbossing en bosbranden verergeren de situatie. Dat blijkt uit een studie die is gedaan op basis van jarenlange atmosferische metingen boven de Amazone.
Wouter Peters van de Universiteit Wageningen is een van de schrijvers van het onderzoek dat is gepubliceerd in het vakblad Nature. In de Volkskrant zegt hij dat de resultaten zwaar tegenvallen. “Volgens hem kan het betekenen dat we onze klimaatmodellen – die ervan uitgaan dat de Amazone juist veel CO2 opneemt – moeten aanpassen”, schrijft de Volkskrant.
Planten en bomen hebben sinds 1960 ongeveer een kwart van alle uitstoot van fossiele brandstoffen opgevangen. De Amazone speelt daarin, als het grootste tropische regenwoud op aarde, de hoofdrol. Wetenschappers zeggen dat het verlies van de Amazone als de longen van de aarde betekent dat de uitstoot door de fossiele industrie (olie, gas en steenkool) drastisch omlaag moet. Dat blijkt ook uit een recent gelekt rapport van het klimaatpanel van de VN.
Bosverbranding verergert de situatie
Waardoor de CO2-opnamecapaciteit van de planten en bomen in de Amazone zo achteruit is gegaan, is niet helemaal duidelijk. Wel is duidelijk dat grootschalige bosverbranding en klimaatverandering de situatie verergeren.
Door bosverbranding komt er veel meer CO2 in de atmosfeer die de planten niet meer op kunnen nemen. Branden worden vaak aangestoken om ruimte te maken voor de productie van soja en vlees. En er wordt ook op grote schaal bos gekapt voor de houthandel.
Daarnaast duren door klimaatverandering de seizoenen in de Amazone langer. Met name het droogteseizoen. En juist in die periode stoten planten en bomen meer CO2 uit dan dat ze kunnen opnemen.
Luciana Gatti, van het Nationale instituut voor Space Research in Brazilië leidde het onderzoek. Gatti zegt tegen the Guardian: “Allereerst is het hele slechte nieuws dat het verbranden van bossen zorgt voor drie keer meer CO2-uitstoot dan het bos opneemt. Het tweede slechte nieuws is dat op plekken waar het bos al voor meer dan dertig procent is gekapt, de CO2 uitstoot tien keer zo hoog is als op plekken waar de ontbossing nog beneden de twintig procent is."
De ramp in het regenwoud
In de Zembla-uitzending De ramp in het regenwoud onderzoekt Zembla de gevolgen van de sojahandel in het Amazonegebied en de Nederlandse belangen bij de sojahandel. Zembla reist naar de Braziliaanse deelstaat Pará en volgt de route van het sojatransport. Wat zijn de gevolgen van de sojahandel voor het Amazone regenwoud en voor de lokale bevolking? Er blijken onvermoede Nederlandse belangen in het spel. Kijk de uitzending terug: