Aandeel biologische landbouw in Nederland blijft laag

Het aandeel van de biologische landbouw in Nederland is het afgelopen jaar gegroeid, maar het ligt nog steeds ver onder het Europees gemiddelde. Ook in de Nederlandse supermarkten blijft het aanbod van biologische producten lager dan in veel andere Europese landen. Dat blijkt uit het trendrapport van Bionext, de brancheorganisatie voor de biologische sector.

Eind 2020 was er in Nederland ruim 74.000 hectare biologische landbouwgrond. Een stijging van meer dan 7 procent ten opzichte van 2019, toen bedroeg het biologische landbouwareaal ruim 69.000 hectare. Het aandeel biologische landbouwgrond is daarmee iets meer dan 4 procent van de totale beschikbare landbouwgrond. Bionext noemt het positief dat biologisch groeit, maar merkt op dat het aandeel nog steeds ver onder het Europees gemiddelde van 8,5 procent ligt. Bionext verwacht niet dat de biologische sector in 2021 sterk zal groeien, omdat het aantal bedrijven en boeren dat omschakelt naar biologische landbouw aan het afnemen is. 

De groei van de biologische landbouw was in 2020 het grootst in de tuinbouw. Bijna 120 bedrijven die bloemen en andere siergewassen telen, doen dat nu op een biologische manier. Ook in de akkerbouw zijn er afgelopen jaar bedrijven (deels) overgeschakeld op biologische landbouw. In de veeteelt is de groei het minst. Het aantal biologische geitenboerderijen nam zelfs af.

Ook in de supermarkt ziet Bionext dat de groei van biologische producten gering is. De omzet van biologische producten in de supermarkt steeg weliswaar flink met bijna 13 procent. Maar daarbij moet je bedenken dat in 2020 door de lockdown de gehele supermarktomzet met bijna 12 procent steeg. Het marktaandeel van biologische producten in de supermarkt is namelijk maar heel licht gegroeid, van 3,21 procent in 2019 naar 3,26 procent in 2020. De meest verkochte biologische producten zijn melk, yoghurt en eieren.

Zembla onderzoekt in de uitzending van donderdag de rol en de verantwoordelijkheid van de supermarkten. Als laatste halte tussen de boer en de consument hebben ze een enorme machtspositie. Wat doen de supermarkten in Nederland om de voedselketen te verduurzamen? 

Nederland loopt zowel wat betreft de biologische landbouw als met het aanbod van biologische producten in de supermarkt ver achter op andere Europese landen. In de gehele Europese Unie is het biologische landbouwareaal 8,5 procent.  Koploper is Oostenrijk met 26 procent biologische landbouw. Ook in Italië, Zweden en Estland is het aandeel van biologische landbouw meer dan 10 procent. 

Oostenrijk en Denemarken zijn wat betreft het aanbod van biologische producten in de supermarkt koploper. In Denemarken is het marktaandeel van biologische producten 12,1 procent en in Oostenrijk 9,3 procent. Volgens brancheorganisatie Bionext komt het door een actief regeringsbeleid en de omarming van alle supermarkten dat zowel de vraag als het aanbod naar biologische producten in deze landen blijft stijgen.

Zembla maakte het afgelopen jaar vier uitzendingen over de manier waarop we in Nederland landbouw bedrijven en de bodem uitputten. Centraal staat de vraag waarom de overgang naar biologische landbouw moeizaam gaat en welke grote spelers daar een rol in spelen. 

Bekijk de uitzendingen over de uitgeputte bodem