‘Aandacht voor mensenhandel neemt af’

Uitbuiting in de seksindustrie blijkt in die periode het vaakst voor te komen: het gaat om 66% van de gevallen. Opvallend is dat het aandeel Nederlandse slachtoffers van seksuele uitbuiting fors stijgt, van 35% in 2014 naar 46% in 2015. 

Opvallend is dat het aandeel Nederlandse slachtoffers van seksuele uitbuiting fors stijgt, van 35% in 2014 naar 46% in 2015. Vooral bij Nederlandse minderjarigen is de toename groot: het aantal dat werd uitgebuit in de seksindustrie steeg in de afgelopen vijf jaar met 64%. Toch neemt het aantal meldingen over slachtoffers buiten de seksindustrie in verhouding toe. Wanneer wordt gekeken naar alle uitbuitingsvormen is in 33% van de gevallen het slachtoffer Nederlands. Andere veel voorkomende nationaliteiten zijn Bulgaars, Roemeens, Pools en Hongaars. Een kwart van alle vorig jaar gemelde slachtoffers was minderjarig, tegen 16% gemiddeld in de vier jaren ervoor.

De toename van Nederlandse minderjarige slachtoffers is in de afgelopen vijf jaar 23%. Het aantal meldingen van buitenlandse minderjarige slachtoffers blijft vrijwel gelijk ten opzichte van 2014, wat vreemd is, omdat het aantal asielaanvragen voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen in 2015 met 300% steeg in vergelijking met 2014.

Bescherming persoonsgegevens
Bescherming van slachtoffers van mensenhandel omvat ook de bescherming van hun persoonsgegevens. Zonder wettelijke grondslag en zonder toestemming van betrokkene of hun wettelijk vertegenwoordigers is het melden in strijd met hun privacy. Met name bij de jeugdhulp betekent het verkrijgen van toestemming een extra belemmering. De Nationaal Rapporteur vreest dat het aantal meldingen door instanties, anders dan politie, Inspectie SZW en KMar, hierdoor terug zal lopen. En dat betekent dat minder slachtoffers in beeld zullen zijn. Dettmeijer: ‘Een gedegen inzicht in de aard en omvang van het aantal slachtoffers mensenhandel is noodzakelijk om betere preventie en bescherming van deze kwetsbare groep in te richten en de aanpak en opsporing van mensenhandelaren te versterken.’ Daarom beveelt zij aan een wettelijke basis te creëren voor het melden en registreren van alle slachtoffers van mensenhandel.

Zembla sprak met de slachtoffers, hun ouders en de hulpverlening en onderzoekt: twintig jaar loverboys in Nederland, waarom is het probleem zo hardnekkig? ZEMBLA - 'Verliefd, verkracht, vermist '.

Jonge verdachten betrokken bij mensenhandel
Verdachten van mensenhandel zijn vaak jong. Ruim één op de vijf verdachten in 2015 was tussen de achttien en 22 jaar of zelfs nog minderjarig. ,,Het is opmerkelijk dat jonge daders zich inlaten met een ernstig delict als mensenhandel'', zegt Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer. Volgens het onderzoek is bijna de helft van de verdachten geboren in Nederland (45 procent). De andere daders komen uit Bulgarije, Hongarije, Roemenië, Suriname, Marokko, de voormalige Nederlandse Antillen en Turkije.

Straf
De duur van gevangenisstraffen die rechters voor mensenhandel opleggen is afgenomen. Onvoorwaardelijke straffen daalden van gemiddeld ruim twee jaar in de jaren 2011-2013 naar net anderhalf jaar in 2015. Een daling die in 2014 al werd ingezet. Dat is opvallend, want de wetgever heeft de wettelijke strafbedreiging sinds 2009 twee keer fors verhoogd om de ernst van het delict mensenhandel te benadrukken. Het is voor Dettmeijer reden om extra onderzoek te doen.

Monitor mensenhandel: mogelijke slachtoffers 2011-2015  (pdf)