Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek
‘50 Twitteraccounts verspreiden nepnieuws over COVID-19 in Nederland’
24-08-2020
• leestijd 2 minuten
•
155 keer bekeken
• 
Volgens datajournalisten van Pointer zijn er ruim vijftig anonieme Twitter-accounts die sinds februari schadelijke en onjuiste berichten over COVID-19 in Nederland publiceren. De accounts verspreiden valse claims over geneesmiddelen en wijzen de oorzaak van het coronavirus toe aan samenzweringen.
De journalisten onderzochten 1,7 miljoen tweets over het coronavirus. Twitter heeft na een melding van Pointer actie ondernomen tegen veertien trollen. Accounts zijn tijdelijk beperkt of opgeschort.
Onjuiste claims
Volgens Pointer was er bij ruim 500 berichten sprake van misinformatie. Voorbeelden van de claims die Pointer vond en factchecks die volgens Pointer de onjuistheid van de beweringen aantonen:
1. Het coronavirus is dodelijker dan het griepvirus (factcheck).
2. Het virus zou zijn gefabriceerd in een laboratorium (factcheck).
3. Het coronavirus wordt door het 5G-netwerk veroorzaakt (factcheck).
4. Het coronavirus is in naam van miljardairs George Soros (factcheck) en Bill Gates (factcheck) ontwikkeld en verspreid om meer vaccins te verkopen.
Pointer: “In de afgelopen vijf maanden hebben we 530 berichten met misinformatie over COVID-19 veelvuldig gedeeld zien worden via Twitter. Deze nieuwsberichten en video’s zijn in 12.354 tweets aangehaald door 3.901 accounts.”
Lees het hele verhaal op de website van Pointer
Waarschuwing voor nepnieuws
In 2018 waarschuwde de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en het Commissariaat voor de Media (CvdM) al voor de opkomst van nepnieuws in Nederland. De impact van nepnieuws in Nederland onderschreven ACM en CvdM toen nog als ‘beperkt’, maar de twee organisaties zagen risico’s.
Losse artikelen worden makkelijk online gedeeld, gelinkt en verspreid. Op sociale media zien consumenten verschillende soorten inhoud door elkaar heen en is het volgens ACM en CvdM moeilijker onderscheid te maken tussen advertenties, clickbait, nieuws of nepnieuws:
“Zo blijkt uit onderzoek dat ongeveer de helft van de consumenten zich niet kan herinneren van welke uitgever een bepaald nieuwsartikel afkomstig is als zij dit artikel hebben gelezen via sociale media.”
In de Zembla-uitzending 'De nepnieuwsfabriek' is te zien hoe vanuit een zogenoemde 'trollenfabriek' in Sint-Petersburg aan de lopende band nepfilmpjes worden gemaakt om bijvoorbeeld westerse landen in diskrediet te brengen. Via sociale media worden ze verspreid tot ver over de grens.
De journalisten onderzochten 1,7 miljoen tweets over het coronavirus. Twitter heeft na een melding van Pointer actie ondernomen tegen veertien trollen. Accounts zijn tijdelijk beperkt of opgeschort.
Onjuiste claims
Volgens Pointer was er bij ruim 500 berichten sprake van misinformatie. Voorbeelden van de claims die Pointer vond en factchecks die volgens Pointer de onjuistheid van de beweringen aantonen:
1. Het coronavirus is dodelijker dan het griepvirus (factcheck).
2. Het virus zou zijn gefabriceerd in een laboratorium (factcheck).
3. Het coronavirus wordt door het 5G-netwerk veroorzaakt (factcheck).
4. Het coronavirus is in naam van miljardairs George Soros (factcheck) en Bill Gates (factcheck) ontwikkeld en verspreid om meer vaccins te verkopen.
Pointer: “In de afgelopen vijf maanden hebben we 530 berichten met misinformatie over COVID-19 veelvuldig gedeeld zien worden via Twitter. Deze nieuwsberichten en video’s zijn in 12.354 tweets aangehaald door 3.901 accounts.”
Lees het hele verhaal op de website van Pointer
Waarschuwing voor nepnieuws
In 2018 waarschuwde de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en het Commissariaat voor de Media (CvdM) al voor de opkomst van nepnieuws in Nederland. De impact van nepnieuws in Nederland onderschreven ACM en CvdM toen nog als ‘beperkt’, maar de twee organisaties zagen risico’s.
Losse artikelen worden makkelijk online gedeeld, gelinkt en verspreid. Op sociale media zien consumenten verschillende soorten inhoud door elkaar heen en is het volgens ACM en CvdM moeilijker onderscheid te maken tussen advertenties, clickbait, nieuws of nepnieuws:
“Zo blijkt uit onderzoek dat ongeveer de helft van de consumenten zich niet kan herinneren van welke uitgever een bepaald nieuwsartikel afkomstig is als zij dit artikel hebben gelezen via sociale media.”
In de Zembla-uitzending 'De nepnieuwsfabriek' is te zien hoe vanuit een zogenoemde 'trollenfabriek' in Sint-Petersburg aan de lopende band nepfilmpjes worden gemaakt om bijvoorbeeld westerse landen in diskrediet te brengen. Via sociale media worden ze verspreid tot ver over de grens.
Praat mee
Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.