WWF: natuur en diersoorten in Nederland blijven achteruitgaan

Natuur in Nederland blijft achteruitgaan, ziet het Wereld Natuur Fonds (WWF) in het nieuwste Living Planet Report Nederland dat donderdag is gepubliceerd. Ondanks dat natuurherstel in een aantal gebieden zijn vruchten afwerpt, is de natuur in zijn geheel er slecht aan toe.

Met name in duin-, heide- en agrarisch gebied gaat het niet goed. "Dat is ook een probleem voor mensen zelf", zegt Kirsten Haanraads van het WWF. "Natuurgebieden kunnen extra water van overstromingen opvangen. En bij hitte zorgt groen in de wijk juist voor verkoeling."

"De drie grootste bedreigingen voor de natuur zijn duidelijk", stelt Haanraads. "Het gaat om stikstofneerslag, verdroging van de bodem en de versnipperde natuurgebieden." Zo worden jaarlijks honderdduizenden dieren aangereden, zoals reeën, egels, dassen en marters, omdat hun leefgebied steeds kleiner wordt. Ze moeten dan vaker de weg oversteken.

Stikstofneerslag kan voor veel planten, insecten en andere dieren gevolgen hebben. Sommige planten gaan er harder van groeien, waardoor andere planten in de verdrukking raken. Dat kan een nadeel zijn voor insecten. Ook verzuurt de bodem en lossen stoffen als calcium op door stikstof. Dat kan slecht uitpakken voor vogels, die door calciumgebrek sneller hun pootjes breken en eieren leggen met dunnere schalen.

"We zullen volop moeten inzetten op grootschalig natuurherstel", zegt Haanraads. Adviseur Sander Turnhout van SoortenNL beaamt dit: "Hoe meer natuur er is en hoe meer dierensoorten er zijn, hoe makkelijker het wordt", zegt hij. "De natuur kan dan ook veel meer een stootje hebben." Dat de politieke situatie na de provinciale verkiezingen is veranderd, betekent niet dat de staat van de natuur nu anders is, benadrukt Haanraads verder. "De zetelwinst van de BBB betekent vooral dat de BBB nu aan de slag moet met dit probleem."

Het Wereld Natuur Fonds (WWF) en andere betrokken organisaties zien ook een aantal positieve ontwikkelingen. Zo was de otter ooit uitgestorven, maar het beest is de afgelopen twintig jaar bezig met een comeback. "Dat laat zien dat bescherming van dieren, natuurherstel en verbetering van waterkwaliteit echt geholpen heeft", zegt adviseur Sander Turnhout van SoortenNL.

De otter en ook de bever zijn erg belangrijk voor de Nederlandse natuur, stelt Turnhout. Voor het uitzetten van de beesten is eerst het leefgebied verbeterd. Zo zijn wateren aan elkaar verbonden met faunatunnels. Otters zwemmen soms wel 7 kilometer per dag, en met de tunnels kunnen ze wegen vermijden. Ook zijn er meer natuurvriendelijke oevers aangelegd, is het maaibeheer aangepast en is de waterkwaliteit verbeterd.

"Het heeft geen zin om soorten uit te zetten als de gebieden niet op orde zijn", legt Turnhout uit. "De otter en bever maken nu een kans en kunnen de natuur helpen herstellen. Maar we kunnen niet willekeurig soorten terugplaatsen." Als voorbeeld noemt hij het korhoen. De afgelopen jaren zijn allerlei verwoede pogingen gedaan om de vogel te herintroduceren, maar tot nu toe hebben de maatregelen nog onvoldoende geholpen, waardoor de soort nog steeds met uitsterven wordt bedreigd.

Als het goed gaat met een diersoort, neemt die mogelijk ook meer ruimte in. "Dat kan een probleem zijn in Nederland, omdat we de natuur hebben gescheiden van al het andere", zegt Turnhout. "Daardoor kan het zijn dat we een dier ineens aantreffen in ons gebied." Als voorbeeld noemt hij de dassen die hun burcht bouwden onder de spoorbaan. "Als er meer combinaties worden gemaakt met de natuur, loop je elkaar veel minder in de weg", aldus Turnhout. "Dieren gaan vaak niet voor hun lol tussen de mensen zitten. En als ze dat wel doen, dan pakt dat meestal voor het dier niet zo goed uit."

Verder gaat het ook weer beter met de slechtvalk in ons land. Het snelste dier op aarde broedt steeds vaker in Nederland, onder andere doordat er meer nestkasten op hoge gebouwen zijn gehangen. Ook met de spechten in het bos gaat het relatief goed. Sowieso gaat het met dieren en planten in het bos over het algemeen beter. Bossen worden ouder en gevarieerder, en dat heeft resultaat, aldus het rapport.

Bron: ANP