Slangen: zit het venijn in de staart? | Podcast

Welke soorten slangen zijn er in Nederland? Welke zijn giftig? Waarom is onderzoek naar slangengif zo belangrijk? Hoe gaat het met de slangen in Nederland? Antwoord op deze vragen hoor je in de nieuwste aflevering van de podcast Vroege Vogels en Andere Dieren. Te gast is Matyas Bittenbinder, bioloog en toxicoloog, verbonden aan Naturalis en de VU. Ook is Yvonne Radstake aanwezig, bioloog en vrijwilliger bij Ravon, waar ze adders monitort.

In Nederland zijn drie soorten inheemse slangen te vinden. De ringslang, te herkennen aan de ring in de nek. De gladde slang, te herkennen aan zijn gladde schubben. En de adder, te herkennen aan de pupillen die de vorm van een spleet hebben en de zigzag op de rug. Lokaal glibberen er ook nog wat ontsnapte exoten door de struiken, zoals de Russische rattenslang voor het eerst waargenomen in 1994 in de buurt van Eelde.

In Nederland moet je vooral oppassen voor de adder. Een beet doet veel pijn en de adder is giftig. Je kunt last krijgen van zwellingen en misselijkheid. Hier lees je wat je moet doen bij een beet. Maar, als je de slang met rust laat is de kans dat hij bijt heel klein. 

Matyas Bittenbinder doet onderzoek naar het gif van slangen over de hele wereld. "We willen de gifcomposities van de slangen beter begrijpen, omdat er wereldwijd heel veel mensen overlijden aan de gevolgen van een slangenbeet. Met die kennis van het gif kunnen we een beter en goedkoper antigif creëren." 

Naast de inheemse soorten, vinden we steeds vaker exoten in ons land. De stierslang en de Russische rattenslang bijvoorbeeld. Hoe ze hier komen? Ze worden bijvoorbeeld losgelaten door baasjes die genoeg van ze hebben als huisdier. Sommigen sterven door de honger, maar sommigen weten zich te handhaven. 

De ringslang, adder en gladde slang trekken nu weg naar een lekker warm plekje: ze gaan in winterslaap. De winters in Nederland zijn namelijk te koud voor ze om actief te zijn én ze kunnen niet genoeg prooien vinden. Ze worden weer wakker als het warmer wordt, dan liggen ze te zonnen. De adder wordt als eerste wakker, de ringslang volgt en de gladde slang is het laatste. 

Alles weten over slangen? Luister de nieuwste aflevering van de podcast Vroege Vogels en Andere Dieren. Elke vrijdag is de nieuwe aflevering te beluisteren in je favoriete podcastapp.