Vogeltrekjournaal: de grutto

Qua reislust zijn er veel verschillende smaken onder de grutto’s: wel of niet de Sahara over, vroeg of laat terug naar Europa… Maar hoe dan ook waren ze dit jaar eerder terug in hun broedgebieden dan andere jaren.

De eerste ‘bewezen Hollandse grutto’ die zich in Nederland liet zien was de vogel met gekleurde ringen, die op 2 februari terugkeerde op het beroemde ‘Landje van Geijsel’, bij Ouderkerk-aan-de-Amstel. Niet toevallig was dit een vogel die ook in andere jaren steeds relatief vroeg was. 

Overigens waren er voor die tijd ook al veel grutto’s te zien, maar dit waren voor het grootste deel IJslandse grutto’s. Zelfs een kenner moet tien keer kijken om het verschil te zien tussen een Limosa limosa islandica en de Limosa limosa limosa, maar toch worden de grutto’s die op IJsland broeden tot een andere ondersoort gerekend. Er gaan zelfs stemmen op om de Islandica’s helemaal tot een aparte soort te bombarderen. Een ander belangrijk verschil: de Hollandse broeders gaan alleen maar in aantal achteruit, terwijl de IJslanders het best goed doen.

Het lijkt er op dat de vrouwelijke grutto’s het nog moeilijker hebben dan de mannen. Uit onderzoek van de Groningse promovendi Jelle Loonstra en Mo Verhoeven blijkt dat er zowel in de kuikenfase als in de volwassenfase meer vrouwen sneuvelen dan mannen. Mogelijk komt dit omdat de vrouwen iets groter zijn en dus iets meer (schaars) voedsel nodig hebben. Het kan ook zijn dat de vrouwen meer op het nest zitten en daar vaker ten prooi vallen aan rovers. Door het mannenoverschot gaat de achteruitgang van de grutto nog sneller.  Van mannen heeft een populatie grutto’s immers niet per se veel nodig, van vrouwen die de eieren moeten leggen wel.