Voetballen op rubberen kunstgraskorrels veilig

Het schadelijk effect op de gezondheid van sporten op rubberen kunstgraskorrels is ‘praktisch verwaarloosbaar’. Dat nieuws brengt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dinsdag naar aanleiding van nieuw onderzoek. Het onderzoek werd gedaan na onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ waarin deskundigen kritiek leverden op eerder RIVM-onderzoek naar de gezondheidsrisico’s van rubberen kunstgraskorrels.

Volgens het nieuwe RIVM-onderzoek is het veilig om te sporten op kunstgrasvelden met rubbergranulaat, korrels gemaakt van oude autobanden. Er zitten weliswaar stoffen in die schadelijk zijn voor de gezondheid, zoals Paks, metalen, ftalaten (weekmakers) en bisfenol A (BPA), maar volgens het RIVM zitten deze stoffen ‘opgesloten’ in de korrels en komen ze nauwelijks vrij waardoor het geen kwaad kan. Het RIVM schrijft: “Er is weinig variatie in de concentraties stoffen tussen de velden en tussen de meetpunten per veld. Daarmee geven de resultaten een goed beeld voor alle velden met SBR rubbergranulaat in Nederland.”

Op basis van analyses van bestaand onderzoek kan het RIVM geen aanwijzingen vinden dat er een verband is tussen sporten op kunstgras en het ontstaan van leukemie en lymfeklierkanker. Hoewel het aantal gevallen van mensen met leukemie tussen de 10 en 29 jaar de afgelopen jaren licht is gestegen, is deze stijging niet veranderd sinds de kunstgrasvelden in 2001 zijn aangelegd.

Opmerkelijk is dat het RIVM wel adviseert om de norm voor rubbergranulaat bij te stellen. De korrels vallen nu onder de norm voor ‘chemische mengsels’, dat is de industriële norm. Verschillende deskundigen vinden dat de korrels juist onder de consumentennorm moeten vallen omdat er dagelijks op wordt gespeeld. De kunstgraskorrels voldoen wel aan deze industriële norm, maar niet aan de consumentennorm die aanzienlijk strenger is. Het RIVM adviseert nu - ook al stelt het dat het veilig is om op de korrels te sporten - om de norm meer op te schuiven naar die consumentennorm.

In onze uitzending ‘Gevaarlijk spel’ was te zien dat de lobby van de autobandenbranche met succes had geprobeerd de korrels niet onder de consumentennorm te laten vallen, maar juist onder de industriële norm. De lobby wilde dit ook voor valdempingstegels, de rubberen tegels die je vaak in speeltuinen ziet. In dit fragment uit de uitzending is te zien hoe die lobby heeft plaatsgevonden:

Maandag nog meldde de NOS dat wetenschappers die aan het nieuwe RIVM-onderzoek meewerkten het niet eens zijn met elkaar over de uitkomsten van het onderzoek. Zo zou er geen consensus zijn over de vraag hoe je precies met de risico’s moet omgaan. Vooral het voorzorgsprincipe, zolang je niet precies weet hoe schadelijk de gevolgen zij, moet je niet op de korrels spelen, speelt daarbij een belangrijke rol. Volgens de één moet dat voorzorgsprincipe zwaarder wegen dan volgens de ander. Ook zei een wetenschapper: “Onze kennis schiet tekort om alle wetenschappelijke problemen in dit verband op te lossen.”

volgens het Recycling Netwerk is er nóg een probleem dat nu onderbelicht blijft: de korreltjes vervuilen de bodem onder de velden! Door het uitlogen van het zink in vermalen autobanden spoelt er op de kunstgrasvelden voortdurend zink naar beneden en raakt de laag onder die velden steeds meer vervuild. Voordat de eerste kunstgrasmat wordt vervangen (na 10 tot 15 jaar) kan de bodem onder de kunstgrasmat al zo sterk vervuild zijn dat de normen van het Besluit Bodemkwaliteit zijn overschreden. Wanneer het gaat om een kunstgrasveld met daaronder voldoende drainagezand én lavakorrels duurt het tientallen jaren voordat niet alleen de onderlaag, maar ook de bodem daaronder te zwaar vervuild raakt. Maar zonder onderlaag kan de bodemnorm al na 4 of 6 jaar zijn overschreden

Bron: Zembla