VN-lidstaten vragen klimaatadvies aan Internationaal Gerechtshof

De lidstaten van de Verenigde Naties (VN) willen advies van het Internationaal Gerechtshof over het tegengaan van klimaatverandering. Tijdens de Algemene Vergadering van de VN stemden alle landen in met de adviesaanvraag. Ze willen dat het hof, dat in het Vredespaleis in Den Haag zetelt, duidelijk maakt welke wettelijke verplichtingen landen hebben om het klimaat te beschermen "tegen de uitstoot van broeikasgassen door de mens".

In de aanvraag staat het verzoek aan de rechters om ook rekening te houden met de belangen van toekomstige generaties. Ook willen de VN-lidstaten weten welke "juridische consequenties" het voor landen moet hebben als ze door hun doen en laten "significante schade" hebben veroorzaakt aan het klimaat en het milieu.

De stemming werd gehouden op verzoek van de eilandstaat Vanuatu, die in toenemende mate wordt bedreigd door de zeespiegelstijging en vreest dat de mensenrechten van inwoners in het geding komen. Vanuatu heeft jaren geijverd voor steun. Europese landen, waaronder ook Nederland, lieten al eerder weten dat ze het met de eilandstaat eens zijn.

Een oordeel van het Internationaal Gerechtshof zal niet direct juridisch bindend zijn. Volgens Vanuatu legt zo'n advies echter wel veel juridisch gewicht in de schaal én zal het "een grote morele autoriteit" hebben. "Dit is geen zilveren kogel, maar het kan een belangrijke bijdrage leveren aan het tegengaan van klimaatverandering", zei premier van Vanuatu Alatoi Ishmael Kalsakau voorafgaand aan de stemming. De premier stond ook stil bij de tropische stormen die zijn land recent nog hebben geraakt.

Het voorstel om het hof in te schakelen werd bij consensus aangenomen. Dat betekent dat niemand bezwaar aantekende en ook geen enkel land de behoefte voelde om het uitdrukkelijk in stemming te brengen. Vooraf was al duidelijk dat de initiatiefnemers genoeg steun hadden.

Het Internationaal Gerechtshof werd opgericht in 1945 en behandelt onder meer geschillen tussen staten. De Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad van de VN kunnen het hof daarnaast om advies vragen over iedere juridische kwestie. Vijftien rechters uit verschillende landen behandelen de zaken.

Bron: ANP