Verwijder Deltawerken voor een veiliger Zeeland

Op lange termijn gaan de Deltawerken Zeeland niet adequaat beschermen tegen overstromingen. Alleen door de invloed van de zee toe te laten nemen houden we de provincie droog. Dat is de kernboodschap van kustecoloog Jim van Belzen en zijn team. Mogelijk winnen ze 12 oktober de prestigieuze Eo Wijersprijsvraag met hun idee.

1953 is een jaar dat in het collectieve geheugen van de Zeeuw gegrift staat. In dat jaar braken tijdens een storm veel dijken door, waardoor bijna 2000 Nederlanders het lieven lieten. De watersnoodramp was de aanleiding voor het Deltaplan, waarbij zeearmen werden afgesloten en dijken werden verzwaard. De grootste en beroemdste van deze Deltawerken is de Oosterscheldekering, een 9 kilometer lange stormvloedkering die bij dreigend hoogwater de Oosterschelde afsluit. Alles werd gedaan om de zee niet nog eens het land binnen te laten dringen.

De Oosterscheldekering werkt op korte termijn goed om het achterland vrij van overstromingen te houden, maar op lange termijn dient zich een probleem op. De kering remt de getijdenwerking, waardoor er te weinig energie in het water zit om zand en slib landinwaarts te transporteren. Gevolg is dat het land niet meer van nature opslibt, en daarmee niet samen met de zeespiegelstijging verhoogd wordt.

Daarom worden in de Oosterschelde nu zandsuppleties gedaan om het land kunstmatig te hogen. “Ik denk dat we die oplossingsstrategie moeten doorbreken door terug te gaan naar technologie die meewerkt met de natuur, in plaats van tegen de natuur”, vertelt van Belzen.

Eén van de oplossingen is om de Oosterscheldekering te verwijderen, zodat de oevers van de Oosterschelde weer van nature ophogen. Op deze plekken ontstaan dan weer schorren, ook wel kwelders of zoutmoerassen genoemd. Deze gebieden remmen de golfslag, een andere factor die het achterland veiliger houdt tegen de stijgende zeespiegel.

De Zeeuw staat bekend om zijn strijd tegen het water. “Dit soort ideeën sluiten niet goed aan bij de gedachten van de meeste Zeeuwen”, vertelt van Belzen. Daarom moet je volgens van Belzen dit soort plannen niet alleen aan de tekentafel maken, maar ook vooral met de Zeeuw zelf: “Het gaat eigenlijk om bruggen bouwen tussen mens en natuur en mensen onderling”.