Van nijlpaard tot Neanderthealer

Ruim honderdduizend jaar geleden dobberden nijlpaarden in het water waar nu  het IJsselmeer ligt. Zij leefden hier samen met andere subtropische zoogdieren, zoals leeuwen, hyena’s en reusachtige -inmiddels uitgestorven- bosolifanten. Op 19 maart wordt de tentoonstelling ‘Ice Age Flevoland: Van nijlpaard tot Neanderthaler’ geopend in het museum van Batavialand. Een tentoonstelling over het dierenleven in de ijstijd en het leven van de Neanderthalers in dit deel van het vergane Doggerland, een uitgestrekt gebied van Nederland tot aan Engeland, dat ook wel het Atlantis van de Noordzee wordt genoemd.

Bij baggerwerkzaamheden, voor de aanleg van Marker Wadden en IJburg bij Amsterdam, maar ook bij de inpoldering van het IJsselmeer zijn skeletresten van deze dieren naar boven gekomen, botten van warmteminnende zoogdieren uit het zogenoemde tussenijstijd, een interglaciaal van het ijstijdvak. Dat interglaciaal staat bekend als het Eemien, genoemd naar de rivier de Eem in de provincie Utrecht. Deze periode duurde van 126.000 tot 116.000 jaar geleden.

Dick Mol is paleontoloog en weet als geen ander alles over deze tijd “Een tijd waarin je van Katwijk naar Londen kon lopen en er leefden hier warmteminnende soorten die via Afrika en het Midden Oosten hier naar toe kwamen. Ze liepen via het stroomdal van de Rijn (wat nu de IJssel heet) naar ons land toe. En waar nu de NoordOostpolder is daar was een lagune waarin nijlpaarden dobberden. Een binnenzee, de Eemzee. Door het inpolderen en bijvoorbeeld de aanleg van de Markerwadden hebben we fossielen uit die tijd gevonden, een mix van zowel de wolharige mammoeten en steppewisenten als dieren uit het Eemien. Ligt in ons IJsselmeer! Maar als je nu bij Trafalgar Square in Londen een gat graaft dan vindt je daar ook botten uit deze periode. “

Ook zijn werktuigen van Neanderthalers gevonden, die dit deel van het vergane Doggerland bewoond hebben vanaf 126.000 jaar geleden tot het einde van de ijstijd, zo’n 12.000 jaar terug. De tentoonstelling Ice Age Flevoland: Van nijlpaard tot Neanderthaler’ is vanaf zaterdag 19 maart 2022 tot medio juni te zien in Museum Batavialand.