Van nat naar droog in prachtig vennengebied

De Hatertse en Overasseltse vennen is een uniek natuurgebied met maar liefst 28 vennen. In deze vennen, de naast gelegen rivierduinen en heidevelden leven zeldzame dieren en planten zoals de knoflookpad en de sprinkhaan met de meest bijzondere naam van Nederland: de wrattenbijter. We hebben deze week enorm veel geluk, en het lukt ons om beide soorten te filmen!

De Hatertse en Overasseltse Vennen is een bijzonder gebied met heuvelachtige rivierduinen, vele vennen en heidevelden. Duizenden jaren geleden is het gebied gevormd door de Maas en de Waal. De rivieren zetten een laag klei af en vormden zo een bodemlaag die slecht water doorlaat. In een latere periode werd er zand uit de droogliggende Maas opgeblazen tot hoge duinen. In de duinen ontstonden duinpannetjes waar regenwater in bleef staan: de latere vennen van het gebied. Tegenwoordig is de Hatertse en Overasseltse vennen dus een combinatie van nat (vennen) en droog (stuifduinen), begroeid met hei en bos.

In de jaren 30 werden in het gebied naaldbomen aangeplant. Doordat naaldbomen het hele jaar groen blijven, verdampen deze bomen ook het hele jaar door water. “De naaldbomen zuigen de bodem als het ware leeg”, legt boswachter Lydie van Santen uit. Om het unieke gebied en de planten- en dierensoorten te behouden heeft Staatsbosbeheer besloten in 2013 het gebied om te vormen: er werd een groot deel van de bossen weggehaald om te voorkomen dat de vennen dichtgroeiden en verdroogden. Niet iedereen was het eens met de plannen, want het gebied veranderde aanzienlijk. Door de omvorming is het waterniveau in de vennen stabieler dan voorheen en krijgen heideplanten weer meer ruimte.

Het gebied is populair bij amfibieën, want er komen 11 van de 16 amfibiesoorten in Nederland voor in dit gebied. De meest bijzondere soort is de knoflookpad , die zijn naam te danken heeft aan de geur die hij afscheidt bij verstoring. Het gebied is ook een thuis voor verschillende insecten, zoals de zeldzame wrattenbijter. In de zandige rivierduinen hebben dassen al eeuwenlang hun burchten .

Vroege Vogels TV, vrijdag 10 mei vanaf 19.35 uur op NPO 2