Sommige dieren zijn super slimme ingenieurs. De buidelmees maakt een vernuftig buideltje om in te broeden en de bever bouwt dammen. Maar minder bekend zijn de urntjeswespen die speciale broedpotjes metselen.
Urn als broedcel
De urntjeswesp maakt prachtige bouwwerkjes die de vorm hebben van een urntje. Maar zo’n urn heeft niks te maken met de dood, zoals bij mensen. Deze wesp gebruikt het als broedcel. Compleet met voedselvoorraad en randje om zich aan vast te houden. Ze plaatsten ze op verschillende plekken: zoals op een muurtje of aan een plantenstengel.
In Nederland komen vier soorten urntjeswespen voor. Maar ze bouwen allemaal zo’n opvallend ‘potje’. Je kunt ze vinden op zonnige, open plekken, zoals zangroeven en heidevelden. Zolang er maar iets van klei, zand en/of leem in de buurt is wat ze gebruiken voor hun bouwwerken.
De wesp is slank en zo'n 1 of 1,5 centimeter groot met lange pincetvormige kaken. Deze kaken gebruiken ze bij de bouw van de urntjes. Maar hoe maken ze die urntjes? Als eerst zoeken ze een goede plek om bouwmateriaal te verzamelen. Dan maken ze van het zand, klei of leem bolletjes die ze tussen hun kaken klemmen. Daarmee vliegen ze naar hun nestplaats en beginnen aan de bouw.
Fotograaf Barky maakte een mooie serie van urntjeswespen die bouwmateriaal verzamelen.
Laagje voor laagje bouwen ze het urntje op. Als het urntje bijna klaar is, maakt de wesp een elegant randje aan de opening. Kijk maar naar het onderstaande filmpje.
Als het urntje klaar is, steekt het vrouwtje haar achterlijf erin en plakt ze een eitje tegen de binnenwand. Vervolgens gaat ze op zoek naar voedsel, zoals kleine rupjes, die ze ook in het potje stopt. Daarna metselt de wesp het urntje dicht. Het komt ook nog voor dat de wesp op zoek gaat naar plantaardig materiaal, zoals algen, om de urn mee te bedekken. Op die manier is de broedcel beter gecamoufleerd.
De soort vliegt tot en met september. Dus zie je een kleine slanke wesp vliegen, dan is de kans groot dat er in de buurt zo'n mooi bouwwerkje te vinden is. Maak er dan een foto van en
deel die via onze fotopagina.