Tuineigenaren missen kennis over plantenziekten en -plagen

Er is te weinig aandacht voor ziekten en plagen die planten in de tuin bedreigen. Hierdoor kunnen ze plots genadeloos toeslaan en weet de consument niet hoe er mee om te gaan. Er is behoefte aan meer betrouwbare informatie, bleek in Wageningen bij de najaarsbijeenkomst van de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging (KNPV).

Over schimmels, insecten, slakken en invasieve exoten als Japanse duizendknoop is al veel kennis beschikbaar. Ook zijn er ervaringen met (preventieve) maatregelen om de biodiversiteit, natuurlijke vijanden of ondergrondse ecosystemen in de tuin te stimuleren en te verbeteren. Woekerend Japanse duizendknoop, kale buxushagen en overlast van eikenprocessierups tonen aan dat het vaak ook ontbreekt aan kennis over én adequate aanpak van tal van hinderlijke ziekten en plagen. Daarbij moet ook de burger methoden toepassen met minder gebruik van chemische middelen en is er op internet veel ‘misinformatie’ te vinden. “Om de tuin beter te wapenen tegen ziekten en plagen, is het nodig geïntegreerde manieren van tuinieren te ontwikkelen en toe te passen”, zei KNPV-voorzitter Willem Jan de Kogel.

De voornaamste veroorzaker van overlast en schade in tuinen was het afgelopen jaar de buxusmot. Bij een inventarisatie onder KNPV-leden noemde 36% van de respondenten de mot. Onkruid (zoals zevenblad, gras, mos en Japanse duizendknoop) werd met 19% even vaak genoemd als overige insecten (zoals luizen, taxuskever, eikenprocessierups en spint). Schimmels ‘scoorden’ 14%. Deze problemen zullen steeds meer overlast veroorzaken, verwacht een meerderheid van de respondenten. Een kleiner deel verwacht hooguit meer fluctuatie in welke ziekte of plaag in een bepaald jaar de boventoon voert.

Weersomstandigheden spelen daarbij een voorname rol. Zo kwamen de afgelopen hete en droge zomer minder schimmels voor. De verandering van het klimaat wordt regelmatig als factor genoemd voor het toenemen van ziekten en plagen in de tuin. Door invloed van hogere temperaturen op plaagontwikkelingen (bijv. insecten en luis) of meer ziekten en plagen door vocht (bijv. schimmels en slakken). Maar ook door vestiging van uitheemse ziekten en plagen c.q. invasieve soorten. Het afgelopen jaar liet de buxusmot zien welke impact dat kan hebben op tuinvegetaties. De mot zal voorlopig grote problemen blijven veroorzaken, zo is de verwachting. Totdat de buxus grotendeels uit het tuinbeeld is verdwenen of totdat een nieuw natuurlijk evenwicht ontstaat met natuurlijke vijanden van de mot. Andere exoten, zoals Japanse duizendknoop, zullen ook blijvend voor overlast zorgen.

Onkruid wordt eveneens vaak genoemd als groeiende bron van overlast. Dat heeft enkele redenen, volgens KNPV-leden. Ook hier spelen andere weertypes een rol. Verder voorziet men meer overlast vanuit het groen uit de omgeving. Beheerders van het publieke domein (m.n. gemeenten) doen minder aan bestrijding sinds het verbod op gebruik van chemie of ze zijn andere methodes voor onkruidbestrijding en/of passief beheer toe gaan passen. Andere reden is dat ook voor particulieren gebruik van chemie aan banden is of wordt gelegd. Minder beschikbaarheid van of kennis over alternatieve methodes om onkruid te beheersen in het gazon of bij het terras zorgt voor meer onkruidgroei en -overlast, verwachten plantenziektekundigen.
Tijdens de najaarsbijeenkomst werden ook praktische tips over tuininrichting en tuinbeleving gedeeld die particulieren in hun tuin kunnen toepassen om zo minder last van ziekten en plagen te hebben. Voorbeelden hiervan zijn de keuze van de juiste planten op de juiste plek en het stimuleren van natuurlijke vijanden, of beter gezegd, natuurlijke vrienden in de tuin.

De KNPV bestaat ruim 125 jaar en is de oudste plantenziektekundige vereniging ter wereld. De KNPV verenigt een diverse groep personen die werken of studie verrichten binnen dit veelzijdige vakgebied of daarin belangstellend zijn. Zij kent ruim 600 leden en bevordert samenwerking en uitwisseling van kennis binnen de vereniging én erbuiten. Binnen de KNPV is dan ook veel kennis én ervaring voorhanden over ziekten en plagen van planten en het voorkomen en bestrijden ervan.

Bron: KNPV