In het vroege voorjaar piepen de eerste voorjaarsbloeiers uit de grond. Terwijl het winterse landschap steeds groener wordt, fleuren de wilde voorjaarsbloemen het landschap op met kleur. Welke voorjaarsbloeier is jouw favoriet?
Onze cameraman Roel Diepstraten maakte een filmpje van een paar van deze bloeiers in het vroege voorjaar. Onderaan de pagina kun je stemmen op jouw favoriete voorjaarsbloem.
Bosanemoon
De witte bloemen van de bosanemoon zijn te vinden op de bodem van een loofbos of in het grasland langs de slootkant. Vooral in het bos kunnen de bloemen hele oppervlakken bedekken, waardoor het lijkt alsof er nog sneeuw ligt. Elke bloem van deze voorjaarsbloeier staat apart op een steel met drie bladeren en kan tot 25 cm hoog worden.
Als het blad nog niet aan de bomen en struiken staat, is de slanke sleutelbloem al in het bos te vinden. De bloemen bloeien ongeveer tegelijkertijd met andere schaduwplanten als de bosanemoon. De gele trompetvormige bloemen van de slanke sleutelbloem produceren nectar waar veel insecten op af komen. De plant kent soms nog een tweede bloei in de herfst.
Op vochtige tot natte graslanden bloeien in het voorjaar de prachtig lila gekleurde bloemen van de pinksterbloem. De middelhoge plant kan 15 tot wel 50 cm hoog worden. De vier kroonbladeren van de bloem vormen een kruis. Onderin de bloemen wordt nectar geproduceerd. Tijdens een regenbui in het vroege voorjaar sluiten de bloemen en buigen ze naar beneden, zodat het stuifmeel droog blijft. Sommige insecten hebben zich gespecialiseerd op de plant, zoals het oranjetipje.
Fotograaf: Eulent
Speenkruid
Het is niet de allereerste bloem die tot bloei komt na de winter, maar toch is de gele bloem van het speenkruid kenmerkend voor het vroege voorjaar. De tamelijk grote bloemen van zo’n drie centimeter doorsnede komen bij de eerste zonnestralen tevoorschijn. In beschaduwde bermen, wegkanten, parken en loofbossen is het goudgeel van het speenkruid te zien.
Een van de opmerkelijkste voorjaarsbloeiers is het groot hoefblad. Langs de waterkant verschijnen in maart en april knotsvormige aren met paars-roze bloemhoofdjes. De bloemen verschijnen voor de bladeren, die eind april of begin mei uit de grond komen. Wil je meer weten over het groot hoefblad, bekijk dan deze
reportage
.
Naast het groot hoefblad bestaat er ook een klein hoefblad. Deze plant heeft dezelfde vorm blad, en ook bij dit hoefblad komen de bladeren later dan de bloem. Dit zijn echter de enige overeenkomsten, want het kleine hoefblad veel kleiner en heeft heel andere bloemen dan het groot hoefblad. De bloemhoofden zijn geel en lijken wat op een paardenbloem.
Op schaduwrijke en vochtige plekken met kalkrijke grond is het daslook te vinden. Het is een zeldzame plant, maar kan hele oppervlakken bedekken in de gebieden waar ze wel groeit. De bladeren komen tevoorschijn uit een ondergrondse bol. Aan de stengels bloeien bovenop een groot aantal witgekleurde bloemen. Daslook is een soort wilde ui, en is dan ook te herkennen aan de sterke uiengeur die de plant verspreidt.
Het koolzaad is een kruising tussen wilde kool en raapzaad. De plant houdt van zon en een vochtige, voedselrijke bodem. Op de top van de lange stelen groeien kleine bloemen, die bestaan uit vier gele kroonbladeren. Wereldwijd is koolzaad ook een belangrijk akkerbouwgewas voor de koolzaadolie die uit de plant getrokken wordt.
De naam van de gewone dotterbloem verwijst naar het Middelnederlanse ‘doder’ wat dooier betekent en zo verwijst naar zijn dooiergele kleur. De plant heeft een voortdurend vochtige bodem nodig. De gewone dotterbloem is dan ook te vinden op natte plekken in het landschap, zoals langs oevers en in vochtige weilanden. De rijpe zaden van de plant kunnen drijven zodat de plant zich gemakkelijk langs de randen van beken en sloten verspreidt.
In de Benelux is het fluitenkruid een veel voorkomende voorjaarsbloeier in bermen en vochtige graslanden. Vooral wegbermen kunnen wit kleuren van de witte fluitenkruid-bloemen. Het is een hoge plant met kleine bloemetjes. Het dankt zijn naam aan de holle stengels, waar een fluitje van gemaakt kan worden.