Succesvolle bescherming van de tapuit in de Noordduinen

De tapuit is de vogel van het duinlandschap, maar het gaat heel slecht met deze soort. Eind jaren zeventig waren er in Nederland nog tweeduizend broedparen, nu zijn dat er nog maar een paar honderd. Een belangrijk deel van de Nederlandse populatie broedt in de Noordduinen. Hier is de populatie stabiel, maar dat betekent niet dat de tapuit het hier gemakkelijk heeft. Daarom doen Landschap Noord-Holland ent Sovon er heir alles aan om de populatie te beschermen en in de gaten te houden.

De tapuit kwam vroeger langs de hele Noordzeekust voor. Tegenwoordig vind je hem vrijwel alleen nog maar in het noordelijkste stuk van de duinen in Nederland, in de Noordduinen dus. Dat het slecht gaat met de tapuit heeft verschillende oorzaken. Tapuiten zijn op verschillende manieren afhankelijk van konijnen en daar gaat het door konijnenziektes niet zo goed mee. Tapuiten broeden in oude konijnenholen en willen jagen op een niet te hoog begroeid veld. Konijnen houden met hun gegraas het gras laag en zijn dus heel belangrijk voor de tapuit. 

Met de vele sterfgevallen van de konijnen zijn de natuurlijke vijanden van het konijnen, zoals de vos en marterachtigen, meer vogels gaan eten. Het leegroven van nesten door roofdieren is daardoor ook een groot probleem. De laatste boosdoener van de tapuitenafname is stikstof. Stikstof in de duinen zorgt voor een hogere en andere begroeiing. De tapuit wil een open gebied om op de grond te kunnen rennen tijdens het jagen. Met hoge grassen kan hij niet rennen. 

In de Noordduinen proberen ze de vegetatie laag te houden door begrazing, het vrij laten stuiven van zand en het verwijderen van rimpelroos. Heel belangrijk voor de tapuit is ook de nestbescherming. Zodra de tapuit begint met een nestje bouwen in een konijnenhol, wordt er handmatig een stukje kippengaas overheen gelegd. Zo kan de tapuit wel naar binnen, maar de vos niet. Om de vogels extra in de gaten te houden, wordt deze populatie al zeker 15 jaar geringd. Nu weten ze precies welke vogels terugkeren en hoe het met de populatie gaat. Zo blijkt de nestbescherming een groot succes: er zijn bijna geen nesten meer leeggeroofd. 

Kijk zaterdag 10 september 2022 naar de uitzending over de Noordduinen om 19.50 uur op NPO 2!