Stemmen op de Boom van het Jaar

Dertien bomen dingen mee naar het predicaat ‘Boom van het Jaar 2024’. Belangrijk bij deze verkiezing is het verhaal of de legende achter een bepaalde boom. Vanuit elk van de 12 provincies én vanaf Bonaire zijn er bomen ingezonden. Vorige week zondag besteedden we aandacht aan de inzending van Zuid-Holland, de Ginkgo biloba in de Hortus in Leiden. De 17-jarige scholier Teun Honsbeek heeft de ruim 200 jaar oude Ginkgo, ook wel bekend als Japanse notenboom, aangemeld omdat het volgens hem een boomsoort is die al vele miljoenen jaren bestaat, zelfs al in de tijd van de dinosauriërs, en al die tijd overleefd heeft: ‘een levend fossiel in de moderne tijd’.

Een nog veel oudere boom is te vinden in Caribisch Nederland: op Bonaire is de Wayaka-boom te vinden (Guaiacum officinale), een naar schatting 1.000 jaar oude boom. Het bijzondere is dat hij zelfs de oudste boom van het hele Koninkrijk Nederland zou zijn. Deze oerboom staat boven op een rotsplateau op Bonaire. Met die boom is iets bijzonders aan de hand: honderden jaren geleden werd hij gekapt, omdat van wayaka-hout – in Nederland pokhout genoemd - vroeger katrollen voor de scheepvaart werden gemaakt.

Bomenkenner Johan van Blerk ontdekte dat de overgebleven stronk vervolgens is uitgelopen en zich in tweeën heeft gesplitst. Volgens hem is het nu een grillige, holle boom met twee stammen. “In de literatuur wordt een wayaká met een diameter van 80 centimeter al geschat op duizend jaar oud. Deze is veel dikker, dus waarschijnlijk is hij zelfs ouder”, zegt Van Blerk. Volgens hem dwingt de boom respect af. Wayaka-bomen werden destijds in grote aantallen gekapt vanwege de kwaliteit van het hout. “Het hout is bijna anderhalf keer zo zwaar als water dus het zinkt als een baksteen”, zegt Johan van Blerk. Stemmen op ‘de Boom van het Jaar 2024’ kan nog tot 17 oktober 12.00 uur.