Sporen uit de ijstijd beschermen ons bij overstromingen

Even was het spannend in de zomer van 2021 in Noord-Limburg. Een deel van Zuid-Limburg kampte met overstromingen door zware regenval en ook hier langs de Maas trad de rivier buiten haar oevers. Toch was nét het jaar ervoor Maaspark Ooijen-Wannsum af: een natuurgebied wat steden en dorpen moet beschermen bij extreem hoogwater. En dat gebeurde dus.

Maaspark Ooijen-Wanssum is opgeleverd in 2020, maar de eerste schetsen lagen al vijftien jaar geleden op de tekentafel, vertelt Keesjan van den Herik – een van de bedenkers van dit hoogwaterveiligheidsgebied.

Na de overstromingen van 1993 en 1995 werden hier allerlei dijken aangelegd uit voorzorg, maar dat was geen langdurige oplossing. Van den Herik keek daarom op een andere manier naar het gebied. Wat kunnen we leren van het verleden?

Op de hoogtekaart bleek al een blauwdruk te liggen. Op de plekken waar de Maas honderden tot duizenden jaren geleden stroomde, lagen nog altijd laagtes in het landschap. Hier liggen namelijk de Maasterrassen, waar door een geologisch verschijnsel de Maas steeds een andere route insloeg.

Door meer natte natuur aan te leggen, ontstond in de Oude Maasarm moerasgebied ’t Sohr. Bij dopen Ooijen en Wanssum werden geulen aangelegd langs de Maas. Nu kan de Maas bij hoogwater haar overschot kwijt in eerste die geulen en als het water écht hoog komt te staan, stroomt zelfs het moeras mee.

Deze stukken land waren met name in gebruik door landbouw. Het landschap was hier kwetsbaar voor overstromingen. Dat hier kans is op wateroverlast, heeft te maken met het type rivier en klimaatverandering. De Maas is namelijk een regenrivier, waardoor er sneller overlast is bij piekbuien. Die zijn er meer door klimaatverandering. En het smeltwater uit de Belgische Ardennen komt door die warmte op andere momenten.

Kijk zondag 10 november 2024 om 19.25 uur naar de uitzending over Maaspark Ooijen Wanssum op NPO 2!