Sommige planten profiteren van ons strooizout

Het zijn er niet veel in ons land maar op plekken waar flink gestrooid wordt duiken ze op: zouttolerante planten. Planten die prima kunnen omgaan met de grote hoeveelheden zout die over onze wegen wordt gestrooid. Zoals hertshoornweegbree en zilte rus, een echte kwelderplant die ook haar weg gevonden heeft naar de stad. Nu nog verstopt onder een dikke sneeuwlaag zullen deze planten in het voorjaar in volle bloei op vluchtheuvel en langs bermen te zien zijn.

Toen rond 1970 op grote schaal gladheidsbestrijding van start ging had dat als gevolg dat het voor planten, met een zekere zouttolerantie, mogelijk werd om naar het binnenland te migreren. Het bekendste voorbeeld hiervan is Deens lepelblad. Op de verspreidingskaart van deze plant is overduidelijk te zien dat verspreiding langs snelwegen gaat. Waarschijnlijk worden de plantjes verspreid via de auto’s. Een auto rijdt even in de berm, er komen een paar zaden in de autoband en die vallen er verderop weer uit. Het Deens lepelblad bloeit in april. Dan kleurt het vele kilometers berm langs de Nederlandse snelweg wit.

Veel zout is giftig voor alle organismen. Dat er toch planten kunnen groeien op plaatsen met veel zout, heeft te maken met verschillende strategieën die planten hebben om dat zout kwijt te raken of te voorkomen dat het vocht onttrekt aan de cellen.  Planten die dat goed kunnen hebben een voorsprong op andere planten waardoor hun concurrentiepositie toeneemt en deze soorten op plaatsen met zout net iets beter groeien en zich voortplanten dan andere soorten. Dat geldt zeker ook voor Deens lepelblad, gezien het succes tot ver in de steden.

Er zijn maar weinige organismen in de stad die zo goed met grote hoeveelheden zout om kunnen gaan als deze paar planten. Zo is strooizout erg slecht voor stadsvogels.  Het kan ze versuffen en zelfs vergiftigen. IVN Natuureducatie roept dan ook burgers op om bij hun huis iets anders te strooien dan zout.  Gebruik bijvoorbeeld zand of houtsnippers. En wil je het helemaal goed doen zet dan elke dag even een bakje vers water in je tuin voor die dorstige vogels.