Sint Maarten een half jaar na Irma

Zes maanden geleden raasde Irma, een orkaan van de zwaarste categorie, over Sint Maarten. De verwoesting was gigantisch. De bewoners pakken sindsdien de draad zo goed en zo kwaad als het gaat weer op. Maar hoe heeft de natuur zich hersteld?

Volgens marien bioloog Tadzio Bervoets, de drijvende kracht achter de natuurbescherming op Sint Maarten, is het opruimen van al het afval nog steeds een punt van grote zorg. Op een schiereiland midden in een centraal gelegen belangrijk natuurgebied naast de hoofdstad Philipsburg, op de Nederlandse helft van het eiland, zijn twee enorme afvalhopen gemaakt. Daar wordt het vaste afval domweg gedumpt. Dat wil zeggen, voor zover het te vervoeren is. Want op verschillende plaatsen is het eiland ook veranderd in een botenkerkhof, vol kleine en grote boten die een speelbal waren geworden in de orkaan. Over de stalen boten maakt Bervoets zich nog de minste zorgen. Zolang brandstof, accuzuur en andere schadelijke stoffen uit de schepen zijn verwijderd, kunnen stalen boten een soort kunstmatige riffen worden, waar koraal op zal hechten. Maar de meerderheid van de ‘spookschepen’ is gemaakt van polyester en glasvezel. Daarop hecht geen koraal. Bovendien zullen de vezeltjes van afbrokkelende materiaal de omgeving flink blijven vervuilen wanneer de schepen niet uit het water worden gehaald.

De natuur op land heeft zich verbazend snel hersteld, constateert Bervoets. ‘De dag nadat we allemaal uit onze schuilplaatsen kwamen zag het eiland eruit als na de Apolcalyps’, vertelt Bervoets. ‘Er zat letterlijk geen groen blaadje meer aan de bomen of de planten. Door het zout dat met de wind meekwam was alles ‘verbrand’. Maar zodra het begon te regenen zag je dat de planten zich al snel herstelden. Nu hebben bijvoorbeeld veel palmbomen alweer groene bladeren.’

Bervoets is somberder over de projecten van zijn eigen ‘Saint Maarten Nature Conservancy’. In het zeereservaat aan de zuidoostkust van het eiland had zijn organisatie koraalherstelprojecten opgezet. Niet alleen zijn de stellages van dat project allemaal weggespoeld, ook de riffen waar zijn organisatie de ‘stekjes’ vandaan haalde om het koraal te vermeerderen zijn voor 90% verdwenen.

Bervoets lobbyt op dit moment bij de Wereldbank en de Nederlandse overheid om een deel van het hulpgeld dat is toegezegd te reserveren voor natuurherstel. ‘Er zal met name een duurzame oplossing moeten komen voor het opruimen van het vaste afval, en ook voor het verbeteren van de afvalwaterzuivering. Met name op het Nederlandse deel van het eiland wordt nu veel teveel ‘lapwerk’ verricht. En dat terwijl over een paar maanden alweer een nieuw orkaanseizoen voor de deur staat.’