Rietherstel helpt vogelherstel

Het Rijnstrangengebied is ontstaan toen het Pannerdens kanaal aangelegd werd. De functie van de Oude Rijn werd hierdoor vervangen. In de Rijnstrangen stroomde niet langer water, maar wat achterbleef was een nat gebied met de oude loop van de rivier. Langzaam kwam hier successie op gang van rivierlandschap naar moeras. In de jaren 50 kwam eerst de mattenbies en daarna het riet. Zo ontstond een fantastisch gebied voor rietvogels als de roerdomp en de grote karekiet. Maar het gebied ging steeds meer verruigen en verlanden. Rietland verdween en daarmee ook de bijzondere soorten die hierbij horen.

En zo’n rietmoeras herstel je niet zomaar. Het is moeilijk om riet in te brengen als het er van nature niet voorkomt en je de waterstanden niet kunt regelen. Je wilt namelijk riet dat in het water staat, waterriet. Maar riet kan niet kiemen onderwater en heeft dus droogvallingen nodig. Het hele Rijnstrangengebied was afgesloten van de wisselwerking van het rivierwater. De enige verbinding is in het westen van het gebied bij het gemaal Kandia. In samenwerking met Rijkswaterstaat en Waterschap Rijn en IJssel laten ze het gebied nu eens in de vier jaar helemaal droogvallen. Dit gebeurde in 2016 voor het eerst. Zaad dat toen decennia lang gewacht heeft voor droogval is toen gaan kiemen.

Een plant die wel onderwater kan kiemen is mattenbies. Deze verschijnt dus ook eerder dan riet. Jong riet kan in de luwte van deze plant opgroeien. Mattenbies beschermt het riet namelijk deels van vraat door bijvoorbeeld ganzen. Die eten namelijk maar al te graag van de jonge rietscheuten. Daarom staan ook rond veel rietpercelen hekken.

Boswachter Theo Wijers coördineert het rietherstelproject. We zien grote percelen met riet, omheind door een raster om ganzenvraat tegen te gaan. Hij vertelt dat het nauw komt met rietontwikkeling. Te laag water en er komt wilgenbos op, te hoog water en het riet kan niet groeien. Toch heeft riet ook een tactiek om zich van het land in het water te verspreiden. Via meterslange worteluitlopers kan riet dat op het land staat toch het water bereiken. De uitschieters die dan in het water groeien, krijgen vervolgens zuurstof vanuit de wortels die in het droge deel groeien.