Reacties op stikstofrapport Johan Remkes

Woensdagmiddag presenteerde stikstofbemiddelaar Johan Remkes (VVD) zijn advies voor stikstofbeleid, na wekenlang gesproken te hebben met boeren, natuurorganisaties en andere belanghebbenden. Hier volgt een overzicht van reacties op het rapport van Remkes. 

Natuur- en milieuorganisaties maken zich zorgen dat er door de tussentijdse meetmomenten die Remkes noemt in zijn advies ruimte kan ontstaan om de doelen uit te stellen. Natuur & Milieu, Natuurmonumenten, Milieudefensie, LandschappenNL, de Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland, SoortenNL en het Wereld Natuur Fonds zeggen in een gezamenlijke verklaring dat "verdere impasse en vertraging nog vele malen desastreuzer" zou zijn voor de natuur. Verder zijn de natuur- en milieuorganisaties "gematigd positief" over het woensdag uitgebrachte rapport van Remkes. "Als met deze aanpassingen de stikstofcrisis nu echt aangepakt wordt, is er nog hoop op het redden van de natuur in Nederland."

Ook Greenpeace maakt zich nog steeds "flinke zorgen". Volgens de natuurorganisatie blijven de maatregelen tegen stikstofuitstoot "ondermaats". Directeur Andy Palmen zegt veelbelovende woorden te lezen in het woensdag gepubliceerde rapport van stikstofbemiddelaar Johan Remkes. Maar de kwetsbaarste natuur valt "op korte termijn" om, aldus de directeur.

Het advies van Remkes om gedwongen uitkoop toe te passen bij bedrijven die veel stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden is voor boerenactiegroepen onacceptabel. "Gedwongen opkoop van piekbelasters is een absolute no-go voor ons", zegt Mark van den Oever, voorman van Farmers Defence Force (FDF). 

Ook voor actiegroep Agractie is gedwongen uitkoop onacceptabel. "Als je het vertrouwen nog verder wil schaden moet je die kant op gaan", reageert Bart Kemp van de organisatie. "Als je naar een willekeurige burger gaat en je zegt: ik ga jou gedwongen onteigenen, dan is de reactie voorspelbaar denk ik", vervolgt hij.

Verschillende politieke partijen hebben een reactie gegeven op het advies. Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging (BBB) vindt het rapport van Johan Remkes veelbelovend. "Er is nog genoeg stof tot felle discussies. Maar ik vind eerlijk gezegd dat in jaren niet zo veel waardering en erkenning is gegeven aan boeren als hier vanmiddag in deze zaal." Ze is Remkes daarvoor "dankbaar".

De grootste oppositiepartij, PVV, ziet daarentegen niks in het stuk van Remkes. ‘‘Kappen met die stikstof onzin. Stop die Brusselse regels maar in de shredder. Onze boeren zijn veel belangrijker. Laat ze met rust en laat ze boeren. Rapport Remkes kan linea recta de prullenbak in", laat Geert Wilders weten. Forum voor Democratie en de Groep Van Haga vinden het rapport "een ramp voor boeren".

De SGP hoopt dat de aanbevelingen van Remkes "leiden tot een realistischer beleid dan tot nu toe is gevoerd", zegt Kamerlid Roelof Bisschop. Remkes voelt de "nood en wanhoop" goed aan, aldus de streng christelijke partij.

Derk Jan Eppink van JA21 is "teleurgesteld" in het rapport. Nederland blijft volgens hem op slot als het gaat om vergunningen voor de bouw. Hij vindt het verder "jammer dat er geen herschikking komt van Natura 2000-gebieden en dat boeren nog steeds onteigend kunnen worden".

Rabobank ziet het rapport van Remkes als een "beginpunt voor dialoog over een werkbare oplossing" van het stikstofprobleem. Het financiële concern kan zich vinden in de aanbevelingen en wijst erop dat in het rapport ook veel staat over het werken aan een realistisch en toekomstbestendig verdienmodel voor boeren. "Dat biedt perspectief", aldus de bank. Rabobank kreeg afgelopen zomer nog de nodige kritiek vanwege zijn rol in de financiering van de landbouw. Sommige politieke partijen wilden dat de financiële instelling meebetaalt aan het oplossen van de stikstofcrisis.

De provincie Gelderland blijft voorstander van vrijwillige opkoop van boerenbedrijven. Gelderland wordt ook wel de "stikstofbrandhaard van Nederland" genoemd. De provincie herbergt samen met Noord-Brabant de meeste veehouders van Nederland, maar heeft met de Veluwe ook het grootste aaneengesloten natuurgebied dat te lijden heeft onder stikstofuitstoot binnen de grenzen. Gelderland moet dan ook een fors deel van de landelijke stikstofreductie realiseren. De provincie is al drie jaar bezig met stikstofplannen en heeft er tientallen miljoenen euro's in gestoken.

Het kabinet komt op 14 oktober met een eerste inhoudelijke reactie op het verhaal van de 'onafhankelijke gespreksleider'.

Bron: ANP