Rattenkoning in Maastricht

Het Natuurhistorisch Museum in Maastricht herbergt een echte rattenkoning. Een rattenkoning bestaat uit meestal jonge zwarte ratten, die in het nest met hun staarten in de knoop raken. De ratten zijn gedoemd te sterven, want uit de knoop komen ze niet meer.

Eens in de zoveel tijd wordt er - vaak door plaagdierbestrijders - zo'n nest in de knoop geraakte ratten gevonden. Het Natuurhistorisch Museum in Maastricht is de enige plek in Nederland waar een rattenkoning te zien is. 

De ratten raken enorm in paniek als ze erachter komen dat hun staarten in de knoop zitten. Ze trekken en trekken en zo gaat de knoop steeds vaster zitten. Uiteindelijk kunnen ze geen kant meer op en dan verhongeren ze.

Een verklaring is dat de dieren dicht bij elkaar kruipen om te slapen. De uitwerpselen en voedselresten maken de staarten plakkerig en zo raken ze bij het wakker worden in de knoop. Dit verschijnsel kan alleen bij zwarte ratten voorkomen, want bruine ratten hebben te korte staarten hiervoor.

De naam 'rattenkoning' komt uit het volksgeloof dat de koning van een rattennest een troon moet hebben. Deze troon wordt gevormd door de staarten van zijn ondergeschikten. Als deze ondergeschikte ratten pech hebben, raken hun staarten in de knoop. Er zijn ook wel eens koningen gevonden van eekhoorns.

De grootste knoop die ooit gevonden is, is met 32 staarten.

Bronnen: wikipedia en Veldgids Europese Zoogdieren, uitgegeven door KNNV