De bekendste plankton-eter is misschien wel de walvis. Baleinwalvissen, zoals de blauwe vinvis, leven van zoöplankton. Ze eten kleine garnaalachtige zeediertjes, die samen ook wel krill worden genoemd. Met hun baleinen filteren de walvissen het krill uit de zee, soms wel met honderden kilo’s tegelijk. Hoewel de walvis dus een belangrijke planktonverslinder is, blijkt de walvis ook bijna onmisbaar voor het voortbestaan van plankton. Want de walvis, het dierlijk- en plantaardig plankton vormen samen een ingenieuze kringloop. En die kringloop speelt ook een belangrijke rol in de opname van koolstofdioxide (CO2) en het tegengaan van klimaatverandering.
In deze kringloop draait eigenlijk alles om de uitwerpselen van de walvis: walvispoep. Wanneer de walvis het krill heeft verteerd, laat hij uitwerpselen achter. De walvis poept aan de oppervlakte van het water, precies in de laag van de oceaan waar fytoplankton rondzweeft. In de uitwerpselen zitten allemaal belangrijke voedingsstoffen, zoals stikstof, fosfor en ijzer. Die voedingsstoffen zorgen ervoor dat er fytoplankton beter kan groeien. Dus hoe meer walvispoep, hoe meer fytoplankton. En hoe meer fytoplankton, hoe meer zoöplankton. Want het krill eet algen.
Deze kringloop helpt ook in de vermindering van CO2 in de atmosfeer. Want net als plantjes zet fytoplankton CO2 om in zuurstof. Ze halen indirect het CO2 uit de lucht. Zo verdwijnen miljarden tonnen koolstof uit de atmosfeer. Tegelijk is fytoplankton verantwoordelijk voor de helft van het zuurstof op aarde. “Met het oplossen van het klimaatprobleem denken we vooral ‘we moeten bomen planten’. We kunnen veel beter de hoeder zijn van het fytoplankton”, zegt Frank Zanderink van Stichting Rugvin. Daarom zet Stichting Rugvin zich in om de walvis goed te beschermen. Van de miljoenen blauwe vinvissen, zijn er nog maar enkele duizenden over. Dus is het hard nodig om ze te beschermen: niet alleen voor de dieren zelf, maar ook om klimaatverandering tegen te gaan.
Vroege Vogels TV over Plankton is zaterdag 2 april 2022 om 19.50 uur te zien op NPO 2!
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.