Onze laatste wilde bomen dreigen te verdwijnen en niemand heeft het door

Ooit wel eens gehoord van de behaarde struweelroos, de kraakwilg, of de zwarte populier? Dit zijn allemaal wilde bomen en struiken, en daar is in Nederland nog maar weinig van over. Alleen vrijwel niemand weet dat. En daarom is er nu een plan om de laatste exemplaren te redden.

Minder dan 3% van alle bossen en struiken in Nederland is autochtoon en wild. En dat aandeel slinkt. Het is ons laatste oorspronkelijke groen. Het zijn onze laatste ‘oerbomen’. Het gaat om soorten als de laurierwilg, de ruwe iep en de egelantier. Van veel van deze boomsoorten bestaan ook gecultiveerde exemplaren. Maar die zijn veel minder klimaatbestendig dan de oorspronkelijke bomen en struiken, en veel minder van belang voor de biodiversiteit.

Om de wilde bomen en struiken beter te beschermen is er nu een plan: ‘Behoud Groen Erfgoed’. Met daarin adviezen wat bijvoorbeeld natuurbeheerders en boeren kunnen doen om deze bijzondere soorten te behouden en te beschermen. Volgens een van de initiatiefnemers Bert Maes, van Ecologisch Adviesbureau Maes weten zelfs de meeste natuurbeheerders niet wat voor van deze parels er in hun gebieden voorkomen.

De ene eik is de andere niet. Een boom staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een voedselweb met insecten, vogels, schimmels, paddenstoelen en nog veel meer soorten. Bij autochtone, wilde bomen is dit voedselweb in duizenden jaren ontwikkeld. Hierdoor herbergen deze bomen een grote en oorspronkelijke biodiversiteit. Ook is de genetische variatie in deze bomen groter, waardoor zij beter bestand zijn tegen klimaatverandering dan regulier plantgoed dat juist genetisch homogeen is.

Het rapport is een initiatief van LandschappenNL, de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed, Landschapsbeheer Flevoland en Bert Maes. Op 15 januari is er in Amersfoort een groot symposium over de bedreigde wilde bomen. Meer informatie op cultureelerfgoed.nl