Ode aan de Maan | Radiospecial van Vroege Vogels

Soms rond en geel iets boven de horizon, dan weer een heldere sikkel hoog aan de hemel of een plotselinge verschijning vanachter de wolken: iedereen is bekend met de maan. Maar hoe goed kennen we ons dichtstbijzijnde hemellichaam nou echt? In een speciale uitzending duikt Vroege Vogels in de ontstaansgeschiedenis en rijke mythologie van de maan en ontdekken we hoe ze het leven op aarde beïnvloedt.

‘Ode aan de Maan’ wordt gepresenteerd door Vroege Vogels-verslaggevers Merlijn Schneiders en Gert Elbertsen op 26 december van 20:30 tot 21:30 op NPO Radio 1. Te gast zijn astronoom Marc Klein Wolt, exobioloog Wieger Wamelink en ruimtejournalist Anna Gimbrère.

“Een natuurlijke maan of natuurlijke satelliet is een hemellichaam dat rond een (exo)planeet, dwergplaneet of planetoïde, of eventueel een andere maan draait.”, zo luidt de definitie van Wikipedia. De meeste planeten in ons zonnestelsel hebben manen: Mars heeft er twee, Uranus vijf en bij Jupiter staat de teller op 95. Onze aarde heeft er slechts één; de maan.

Onze maan is in verhouding tot andere manen in ons zonnestelsel ontzettend groot. Daarmee is haar invloed op de aarde ook relatief groot. De maan zorgt ten eerste voor het getij. Zonder de maan zou de Waddenzee -waarschijnlijk ons belangrijkste natuurgebied- niet bestaan. Ten tweede reflecteert de maan zonlicht, maar telkens in verschillende mate: amper tijdens nieuwe maan tot vrij veel tijdens volle maan. Veel dieren houden daar rekening mee.

Zo zingen oehoes veel meer tijdens volle dan tijdens nieuwe maan. Waarschijnlijk omdat bij verlichte nachten hun witte keelvlek -een belangrijk communicatiemiddel voor oehoes- tijdens het zingen beter zichtbaar is. In Oeganda blijken leeuwen minder succesvol te zijn tijdens nachtelijke strooptochten onder een volle maan, omdat hun prooien hen waarschijnlijk makkelijker opmerken.

Van melancholische jazz tot gierende rock, de maan heeft vele muzikanten geïnspireerd tot het maken van een compositie. Te veel om voorbij te laten komen in een uur radio! Laat je daarom verrassen door de onderstaande 'Spotify playlist' met allerlei maanliedjes van verschillende artiesten: