De noordse woelmuis komt maar op een paar plekjes in ons land voor. Op het Zuid-Hollandse eiland Tiengemeten is deze zeldzame muizensoort echter heer en meester, zo blijkt uit een telling.
De noordse woelmuis (Microtus oeconomus) behoort tot de familie van de woelmuizen. In Nederland leeft een aparte ondersoort die verder nergens anders voorkomt: Microtus oeconomus Arenicola, de enige endemische – dus alleen hier voorkomende - soort die ons land kent. De noordse woelmuis heeft veel concurrentie van de aardmuis en veldmuis, twee andere woelmuisachtigen. Omdat de noordse woelmuis van huis uit een goede zwemmer is, heeft hij zich door die andere soorten laten wegdrukken in nattige gebieden, zoals op het geïsoleerde eiland Tiengemeten.
Veldmuis en bosmuis
Muizenteller Merijn van den Hoogenhoff telt al jaren muizen op Tiengemeten. Vorig jaar had hij een topjaar, met 66 noordse woelmuizen op één locatie. Hij vond toen echter ook veel veldmuizen, een concurrerende muizensoort. Dit jaar was het resultaat nog beter. Weliswaar vond hij iets minder noordse woelmuizen, maar hij onderzocht nu het hele eiland in plaats van één locatie, en hij vond overal noordse woelmuizen. Dat betekent dat dit zeldzame beestje echt over het hele eiland verspreid zit. Nog beter nieuws is dat hij van concurrent veldmuis geen enkel exemplaar meer aantrof. Wel vond hij enorme aantallen dwergmuizen. Maar dit muisje vormt geen enkele bedreiging voor de noordse woelmuis.
Soorten muizen
Muizen zijn er in veel soorten; er zijn zelfs muizen die geen muizen zijn, zoals de spitsmuizen.
De ‘ware muizen’: huismuis, bosmuis, dwergmuis. Kenmerk: grote oren en ogen en een lange staart. Het zijn alleseters.
De woelmuizen (aardmuis, veldmuis, rosse woelmuis en noordse woelmuis) zien er duidelijk anders uit dan wat de meeste mensen een muis zullen noemen: ze hebben een vrij dikke vacht, kleine oortjes en een korte staart. Het zijn planteneters.
Spitsmuizen zijn eigenlijk geen muizen, het zijn muisachtige zoogdiertjes met een spitse snuit en amper oortjes; ze hebben slechts een gehooringang. Ze staan dichter bij de egel en de mol dan bij de muis. Het zijn insecteneters.
De twee slaapmuizen die Nederland kent (eikelmuis, hazelmuis) zijn allebei zeer zeldzaam en komen alleen in Limburg voor.