Nieuwe exotische paddenstoel voor Nederland

In Kasteelpark Staverden is op 1 september 2018 een grote groep opvallende vlamhoeden op enkele grote houtsnipperhopen gevonden. Deze werden gedetermineerd als Gymnopilus dilepis , een nieuwe soort voor Nederland. Oorspronkelijk komt de soort uit Zuidoost-Azië, waarvandaan ze zich over bijna alle continenten verspreid heeft.

Gymnopilis dilepis heeft nog geen Nederlandse naam, maar behoort tot de vlamhoeden ( Gymnopilus ). De soort heeft jong een opvallende purperen, geschubde hoed die tot ongeveer acht centimeter breed kan worden. De soort heeft een stevige steel met dezelfde tint als de hoed. Hoog op de steel zit een ring die snel verdwijnt. Deze exoot kan verward worden met de algemene koningsmantel ( Tricholomopsis rutilans ) en met enkele andere vlamhoeden die eveneens een purper gekleurde hoed hebben. Aangezien veel vlamhoeden giftig zijn, wordt vermoed dat Gymnopilus dilepis dat ook is.

In zijn oorspronkelijke gebied komt de soort voor op stronken en stammen van kokos- en oliepalmen. In Europa komt de soort voornamelijk voor op broeiende houtsnipperhopen, waar deze veelal in grote groepen voorkomt. Meestal zijn die snippers van naaldbomen, vooral van den, maar de soort is ook gemeld van houtsnippers van diverse soorten loofbomen. Blijkbaar geven de broeiende snipperhopen een voldoende warm microklimaat voor de paddenstoel. De soort komt ook voor in (verwarmde) kassen en tropische zwembaden.

Aangezien de soort afhankelijk is van houtsnipperhopen, hoeft van deze exoot geen invasief karakter verwacht te worden. In het beheer van parken en natuurgebieden worden de houtsnippers de laatste jaren steeds vaker afgevoerd voor bijvoorbeeld energiecentrales. Daardoor blijven er steeds minder houtsnipperhopen over voor paddenstoelen die hiervan houden.

Lees meer op Nature Today
Tekst: Melchior van Tweel, Nederlandse Mycologische Vereniging en Tjerk Busstra
Foto: Paul Dirksen