Dinsdag heeft het Europees Parlement ingestemd met nieuwe wetgeving rondom de CO2-uitstoot van luchtvaart voor de periode 2021-2030. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout zat bij de onderhandelingen over de totstandkoming van de wet aan tafel.
“Voor vluchten die volledig binnen de EU plaatsvinden zijn de vereisten aangescherpt. Het grootste deel van de uitstoot wordt echter veroorzaakt door vluchten van en naar de EU. Voor die vluchten ligt de bal bij de internationale burgerluchtvaartorganisatie (ICAO), die een wereldwijd systeem genaamd CORSIA moet opzetten. Helaas lijkt daar de ernst van de situatie alles behalve doorgedrongen te zijn. De nieuwe Europese wet geeft ICAO vijf jaar de kans om zich te bewijzen,” aldus Bas Eickhout.
Vluchten binnen de EU
Momenteel krijgt de luchtvaartsector voor vluchten binnen de EU jaar op jaar dezelfde hoeveelheid uitstootrechten, terwijl voor andere economische sectoren de jaarlijkse hoeveelheid met een vast percentage afneemt. Daar komt onder de nieuwe regels een einde aan, vanaf 2021 nemen de rechten voor luchtvaart binnen de EU ieder jaar met 2,2 procent af. Die afname is hard nodig om dichter bij de doelen van het klimaatakkoord te komen.
‘Concurrerend door privileges’
Eickhout: “Vergeleken met de huidige situatie is de nieuwe wetgeving voor vluchten binnen de EU een stapje in de goede richting. De sector blijft echter een veel te groot deel, 85 procent, van de benodigde rechten gratis ontvangen. De voorkeursbehandeling blijft dus bestaan. Luchtvaartmaatschappijen betalen bijvoorbeeld ook al geen BTW op tickets, noch belasting op brandstoffen. Bij treinen is dit wel het geval, wat onder andere verklaart waarom de luchtvaart zo concurrerend kan zijn.”
Vluchten van en naar de EU
Voor luchtvaart van en naar de EU was het voor het Europees Parlement belangrijk om druk op de ketel te houden bij ICAO, de internationale luchtvaartorganisatie van de VN. Dat is redelijk gelukt volgens Groenlinks. Presteert het systeem CORSIA waar ICAO aan werkt niet, dan vallen ook de vluchten van en naar de EU vanaf 2023 automatisch onder het Europese emissiehandelssysteem.
‘Bizarre uitzonderingen sector’
“Tot dusver laat ICAO keer op keer zien deze kwestie niet serieus te nemen. Wat momenteel op tafel ligt is een aaneenschakeling van bizarre uitzonderingen, en maatregelen die eerder schadelijker voor het klimaat en natuur zijn dan dat ze een oplossing bieden. De schimmige besluitvorming en de gigantische vinger die de industrie in de pap heeft, is een groot probleem. Het is hoog tijd dat de schijnwerpers op ICAO worden gezet,” aldus Eickhout.