‘Niet zonder elkaar’ wint Jan Wolkers Prijs 2015

De Jan Wolkers Prijs 2015 voor het beste Nederlandse natuurboek is in het radioprogramma Vroege Vogels uitgereikt aan de auteurs van het boek ‘Niet zonder elkaar – bloemen en insecten’. In de Artis Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam kreeg hoofdauteur Louis Schoonhoven de prijs uitgereikt door jurylid Karina Wolkers: 5.000 euro en een origineel literair portret gemaakt door Siegfried Woldhek.

Het winnende boek, uitgegeven door NatuurMedia, is geschreven door een collectief onder aanvoering van Schoonhoven met medewerking van Rolf Roos, Koos Biesmeijer, Gerard Oostermeijer en bijdragen van nog een tiental andere auteurs. ‘Niet zonder elkaar – bloemen en insecten’ vertelt over de fascinerende relaties tussen planten en hun bestuivers. Wie mocht denken dat bloemen stuifmeel maken en dan maar stilletjes af blijven wachten tot er ooit een dier toevallig passeert om te bestuiven, vergist zich vreselijk.

Het is een moderne versie van Jac P. Thijsse’s Verkade-album ‘De bloemen en haar vrienden’, uit 1934, vlot geschreven, vol fascinerende voorbeelden. Over de bloem als verleidster, het kussen door de wind, en de bijenorchis die het ‘gewoon zelf doet’. Lees en huiver: ‘De winterharde Arisaema triphyllum staat ook bekend als dominee-op-de-preekstoel. (…) De dominee is een engerd als het aankomt op bestuiving’. Spoiler alerts zijn verboden, maar we kunnen wel verklappen dat mugjes die de bloem binnentreden, een onzeker lot wacht. 

Het is een college van de dertien auteurs waarin beschreven wordt welke verrassende strategieën sommige planten hebben om insecten te lokken die voor hun bevruchting moeten zorgen. 

De oogst aan natuurboeken bestond dit keer uit bijna 100 boeken: een zeer gevarieerd aanbod van wetenschappelijke werken, kinderboeken, fotoboeken, poëzie, romans, monografieën en veldgidsen. Opvallend dit jaar is de rijke oogst aan bijzondere veldgidsen, terwijl de groene romans en kinderboeken dit jaar wat minder scoorden dan vorige jaren.

De vier genomineerden die het niet haalden zijn ex aequo op de tweede plaats geëindigd:

• Basisgids grassen - Arie van den Bremer  (KNNV Uitgeverij)• De Italiaanse chauffeuse - Hans Dorrestijn (Nijgh & van Ditmar)• Larven van libellen - Christophe Brochard & Ewoud van der Ploeg (KNNV Uitgeverij)• Wildernis, woongebied en wingewest - Louwrens Hacquebord (Atlas Contact)

Jury: Karina Wolkers, Jean-Pierre Geelen (de Volkskrant), Johan van de Gronden (Wereld Natuur Fonds) en Joost Huijsing (Vroege Vogels).