Niet elk wit bloemetje met een geel hart is een madeliefje

Heel Nederland houdt van het madeliefje en omarmt het plantje als Nationale Bloem. Ook de media pikt het nieuws enthousiast op. Maar dit bloemetje blijkt nog best moeilijk te herkennen. Niet elk wit bloemetje met een geel hartje is namelijk een madeliefje. Zo waren een margriet, kamille en een fijnstaal als illustratie te zien bij het nieuws. Tijd om de kenmerken op een rijtje te zetten, maar eerst gaat verslaggever Pleun Aarts de straat op en test de kennis van voorbijgangers.

"Om het madeliefje te herkennen kun je het beste kijken naar het blad, grootte en de plek waar ze staan." zegt Sascha van der Meer van FLORON. "Het madeliefje is veel kleiner dan de kamille en de margriet, en groeit echt in een kortgewiekt gazon, waar we in Nederland zoveel van hebben. Daar zul je de margriet en kamille niet zo snel vinden." Toch begrijpt van der Meer goed waarom het dan in de kranten toch misgaat. "Als je puur naar de bloem kijkt, lijkt de madelief qua bouwplan heel erg op een aantal andere bloemen".

Het madeliefje behoort namelijk tot de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae), ook samengesteldbloemigen genoemd. Dit is een enorme familie waar ook bloemen als de zonnebloem of distels bij horen. Het belangrijkste kenmerk van deze familie is het bloemhoofdje dat bestaat uit vele kleine bloemetjes. Op een bloemhoofdje kun je drie typen bloemen onderscheiden:

• Buisbloem: de kroonblaadjes zijn rondom vergroeid tot een kroonbuis
• Lintbloem: de kroonbuis is aan een zijde uitgroeit in een lintvormige plaat met drie tot vijf tanden
• Straalbloem: verder gereduceerde lintbloem, bovenste rand heeft drie tanden

Een bloem van het madeliefje bestaat dus uit heel veel kleine bloempjes. Bij het madeliefje zijn de straalbloemen wit en de buisbloemen geel. In het midden zitten tientallen gele buisbloemen die zowel meeldraden als stamper hebben. Als je goed kijkt staan deze bloemetjes als een dichte spiraal in een kegeltje gerangschikt. Aan de rand staan de witte straalbloemen en dat kunnen er wel tientallen zijn. Deze straalbloemen zijn soms rood aangelopen en hebben meestal geen meeldraden of stamper. Daarnaast is het plantje niet hoger dan 15 cm en zijn de bladeren spatelvormig. De plant kan het gehele jaar bloeien maar heeft een bloeipiek in april en mei.

test