Natuurherstelwet aangenomen: en nu?

De natuurherstelwet is een feit: deze week stemde het Europees Parlement uiteindelijk in met deze nog door voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans ontwikkelde wet. De wet, na maanden van debat flink afgezwakt, houdt nu in dat landen hun best moeten doen om te voorkomen dat natuurgebieden achteruitgaan.

Verder moeten er tegen 2030 in heel Europa zo’n drie miljard bomen zijn aangeplant. Nederland moet flink aan de bak: zo’n 90 procent van alle natuur in Nederland verkeert in slechte of gebrekkige staat. Dat heeft te maken met de bekende drie V-factoren: verzuring, vermesting en verdroging. Klimaatverandering komt daar ook nog eens bij. Waar te beginnen?

In de Kronenbergse bossen in de gemeente Horst aan de Maas (Limburg) vindt al een proef plaats met het herstellen van in dit geval een sterk verzuurd naaldbos. Boven de bomen vliegt een helikopter regelmatige rondjes. Onder aan de heli hangt een bak waaruit al vliegend boven een strook bos een grijze wolk wordt uitgestrooid: steenmeel.

“Steenmeel is een gemalen gesteente uit Noorwegen, daar zitten heel veel mineralen in”, legt ecoloog Leon van den Berg van de Bosgroep Zuid Nederland uit. ”Uit die mineralen komen na verwering stoffen vrij zoals kalium, calcium en magnesium, voedingsstoffen voor de bosbodem”. Dat is hard nodig om de verzuring van die bodem tegen te gaan. “Het is hier nu zo zuur dat er zelfs geen huisjesslakken te vinden zijn”, voegt Leon van den Berg toe.

Het project in de Kronenbergse bossen maakt deel uit van een groot Europees project, Superb, dat inzet op het herstel van duizenden hectaren boslandschap in heel Europa. Een soort gezondheidszorg voor de natuur. “We testen verschillende maatregelen in dit gebied om te kijken wat wel en niet werkt”, vertelt onderzoeker Silke Jacobs van Wageningen University & Research. Zo worden er ook boomsoorten aangeplant als linde, hazelaar, gewone esdoorn en lijsterbes, soorten waarvan de bladeren veel calcium, kalium en magnesium bezitten. Dat is een kwestie van lange adem.

“Na dertig jaar, als die boomsoorten in hun kronendak zitten en met hun bladeren meedoen, dan zien we positieve effecten, dus meer regenwormen, meer biodiversiteit”, zegt Leon van den Berg boven het lawaai van de helikopter uit. “Maar als je snel resultaat wilt zien, moet je met steenmeel aan de slag”