Natte zomer op de Noordpool versnelt opwarming aarde

Extreme zomerse regenbuien in het noordpoolgebied kunnen ervoor zorgen dat de aarde sneller en meer opwarmt. Dat concludeert de Nederlandse wetenschapper Rúna Magnússon van Wageningen Universiteit in haar onderzoek naar permafrost in Noordoost-Siberië.

Permafrost, permanent bevroren grond, houdt koolstof vast, dat vrij kan komen als een broeikasgas op het moment dat permafrost ontdooit. Het leidt tot een zichzelf versterkend proces: een warmere aarde, die de permafrost doet dooien, waardoor meer broeikasgassen in de lucht komen en de aarde weer warmer wordt.

Door de hoge temperaturen neemt de hoeveelheid neerslag in het noordpoolgebied toe, maar het effect daarvan op de permafrost was nog onduidelijk. Daarom bootste het onderzoeksteam in 2018 op verschillende meetlocaties een extreem natte zomer na. Andere plekken werden juist niet beregend. De permafrost werd vervolgens gemonitord.

Op beregende locaties dooide de bevroren grond 35 procent sneller dan andere gebieden. “Wat opviel, was dat het beregende gebied twee jaar later nog steeds sneller dooide dan de rest,” vertelt Magnússon. In hoeverre de permafrost nu nog steeds sneller dooit, weet Magnússon niet. Door corona konden de onderzoekers niet meer naar Noordoost-Siberië reizen.

En de oorlog in Oekraïne heeft het nu onmogelijk gemaakt om nog naar het Russische Siberië te gaan. De onderzoeker moet zich nu baseren op onder meer luchtfoto's van het gebied. Een weerstation dicht in de buurt laat zien dat de neerslag steeds wisselender wordt en dat de algehele temperaturen omhooggaan.

Magnússon hoopt dat in klimaatmodellen meer rekening zal worden gehouden met extreme incidenten, zoals zomerse regenbuien, en het effect daarvan op permafrost. “Vooralsnog is zo'n natte zomer nog maar één keer voorgekomen in de afgelopen tachtig jaar,” zegt Magnússon, “maar de kans hierop neemt toe.”

Haar onderzoek, waarvoor ze samenwerkte met andere Nederlandse, Zweedse en Russische wetenschappers, verschijnt woensdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

Bron: ANP