Mosasaurus
© Natuurmuseum Maastricht
Een miljoenen jaren geleden uitgestorven zeereptiel met een Nederlands tintje. Dat is de mosasaurus, ofwel de maashagedis. Hij wordt zo genoemd vanwege de ontdekking in een mergelgroeve bij Maastricht in 1766. Femke Holwerda is paleontoloog bij Universiteit Utrecht en zij heeft nu in kaart gebracht wat er op het menu stond van dit reusachtige oerreptiel. Wat blijkt? De maashagedis was dol op zeevruchtenbanket. Maar een lekker visje ging er ook wel in.
Mosasaurus, Xenodens calminechari.
© Nicholas Longrich
Mosasauriërs waren reusachtige zeereptielen die aan het eind van het dinosaurustijdperk leefden, ruim 65 miljoen jaar geleden. Een volwassen exemplaar kon wel veertien meter lang worden en bijna twintig ton wegen. Maastricht was toen bedekt door een ondiepe tropische zee; resten van mosasauriërs werden als fossiel in de kalk op de bodem van deze zee bewaard. De schedel van een exemplaar dat in 1766 bij Maastricht werd gevonden is in 1794, volgend op de belegering van de Limburgse stad, door de Franse troepen meegenomen naar Parijs en daar tentoongesteld.
Samen met een team van wetenschappers heeft Holwerda ontdekt wat de verschillende soorten mosasauriërs zoal aten. Om zo te bepalen of de reuzenreptielen elkaar miljoenen jaren geleden ook in de weg zaten, op jacht naar voedsel. Door te kijken naar piepkleine krasjes op de tanden van de dieren hebben de onderzoekers kunnen bepalen wat op het menu stond van de maashagedis. Zo blijkt het ene dier (een mosasauriër uit het geslacht van de Prognathodon) grote kegelvormige tanden te hebben gehad en bleek enorm verzot te zijn geweest op schaaldieren, dus die hield kennelijk van zo’n zeevruchtenbuffet.
Femke Holwerda met tand mosasaurus.
© Universiteit Utrecht
De naam Prognathodon slaat op de kenmerkende vooruitstekende tanden. Een ander dier dat werd onderzocht (een mosasauriër uit het geslacht van de Plioplatecarpus) had smalle punttanden met opvallend veel slijtagesporen. Dat zou volgens de onderzoekers mogelijk er op wijzen dat dit zeereptiel gek was op vissen met stevige schubben.
Thema's:
Maandag, woensdag en vrijdag versturen wij je alle informatie uit de radio en tv-uitzending en het laatste internetnieuws.