Milieuschandaal in de Westerschelde

Sinds bekend werd dat er vanuit de haven van Antwerpen grote hoeveelheden giftig PFAS in de Westerschelde worden geloosd is Zeeland in rep en roer. Immers, PFAS is onzichtbaar maar heeft ernstige gevolgen voor de mens, dier, gewassen en de natuur. Moties, aangiftes en ultimatums buitelen over elkaar, maar voorlopig houdt Zeeland het op goed overleg met de Vlaamse overheid.

PFAS is een verzamelnaam voor chemische stoffen die schadelijk zijn voor de volksgezondheid, omdat ze het immuunsysteem kunnen aantasten en kanker of leverschade kunnen veroorzaken. Nergens ter wereld zijn hogere concentraties aangetroffen dan in de Westerschelde. De lozingen zijn afkomstig van het chemieconcern 3M, die hiervoor een eeuwigdurende omgevingsvergunning had gekregen van de Vlaamse overheid.

In juli diende Andries Jumelet van de gemeente Reimerswaal een motie in waarin hij stelt dat de vervuiling van de Westerschelde door afvalwater van fabrieken onmiddellijk moet stoppen. De motie werd unaniem aangenomen. In de gemeente Borsele werd een vergelijkbare motie aangenomen. In augustus deed oud-Statenlid Johan Robesin in Nederland en België aangifte van de ernstige PFAS-vervuiling. De Vlaamse omgevingsrechtadvocaat Isabelle Larmuseau zegt dat Nederland met een gang naar de Belgische rechter de Antwerpse haven bij wijze van spreken kan platleggen. In de Belgische grondwet staat namelijk dat een rechter verplicht is een omgevingsvergunning ongeldig te verklaren als deze onwettig is, bijvoorbeeld als bij het verlenen ervan geen rekening is gehouden met grensoverschrijdende effecten. 

De provincie Zeeland maakt zich ook zorgen over baggerwerken in de Westerschelde. Grond uit de vaargeul wordt bijvoorbeeld gegooid op platen waarop vogels voedsel zoeken. Tijdens een informatiebijeenkomst met onder meer het RIVM en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaat de provincie dit begin oktober onder de aandacht brengen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) neemt vragen over de voedselveiligheid van vis, schelpdieren en zeegroenten mee in lopend onderzoek. Wat Jumelet betreft moet ook de Hedwigepolder dicht blijven zolang het water vervuild is.

Afgelopen donderdag heeft de provincie gesprekken gevoerd met minister Barbara Visser (Infrastructuur en Waterstaat) en de Vlaamse minister van Omgeving. Zeeland wil dat er zo snel mogelijk een toezegging van de Vlamingen komt dat de lozingen gestopt worden.